Dnia 26 lipca 2021 r. Ministerstwo Finansów opublikowało długo wyczekiwany projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw w związku z zapowiadanymi zmianami podatkowymi dotyczącymi tzw. programu „Polski Ład” czyli odbudowy gospodarki po epidemii koronawirusa. 29 października 2021 r. pojawił się nowy, zmodyfikowany projekt ustawy zmieniającej - po konsultacjach społecznych, autopoprawką ze strony rządu oraz poprawkami senatu. Projekt zakłada szereg rewolucyjnych zmian podatkowych istotnie przeobrażających system podatkowy w Polsce. Sama treść ustawy liczy 277 stron, natomiast wydane do niej uzasadnienie - 267 stron. W naszej ocenie warto zapoznać się z przedmiotowymi nowelizacjami po to żeby zidentyfikować pojawiające się szanse i zagrożenia. W tym celu przygotowaliśmy cykl artykułów, który ułatwi to zadanie.

Zgodnie z wyrażoną w ustawie zasadniczej zasadą, że  „każda ze stron ma prawo do zaskarżania orzeczeń i decyzji wydanych w I instancji”, podatnikom przysługuje prawo do odwołania się od decyzji urzędu skarbowego.

Przepisy Ordynacji podatkowej stanowią, że urząd skarbowy może zażądać od banku blokady rachunku podatnika. Z jednego z najnowszych wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego dowiadujemy się, iż w przypadku zaskarżenia postanowienia Szefa Krajowej Administracji Skarbowej w przedmiocie przedłużenia blokady na czas oznaczony sąd zbada również przesłanki zastosowania krótkiej blokady.

Znowelizowane przepisy ordynacji podatkowej, które weszły w życie 1 stycznia 2019 r. wprowadziły do polskiego prawodawstwa wiele nowości. Przepisami, które od samego początku budziły negatywne emocje były te wprowadzające raportowanie schematów podatkowych do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej.

Zmiany podatkowe obejmują między innymi wprowadzenie tzw. białej listy podatników, czyli wykazu podmiotów zarejestrowanych jako podatnicy VAT, niezarejestrowanych oraz wykreślonych i przywróconych do rejestru VAT. Lista funkcjonuje od 01.09.b.r., a tym samym od tego dnia obowiązuje wymóg weryfikowania kontrahentów.

Zapowiedziane ułatwienie dla podatników niestety nie wejdzie w życie. W najnowszej wersji projektu ustawy o rozstrzyganiu sporów dotyczących podwójnego opodatkowania oraz zawieraniu uprzednich porozumień cenowych brak jest informacji o uproszczonej procedurze APA.

Projekt ustawy ordynacja podatkowa zakłada wprowadzenie do polskiej jurysdykcji podatkowej możliwość zawarcia kompromisowych rozwiązań w relacjach między organem podatkowym a podatnikiem. W tym celu projektodawca zaproponował między innymi wprowadzenie przepisów zawierających podstawową regulację programu poprawnego rozliczenia. Program ten przewiduje zawarcie umowy o współdziałanie, która oparta jest na współpracy organu podatkowego z podatnikiem. 

Projekt ustawy ordynacja podatkowa zakłada wprowadzenie nowej alternatywnej zasady rozstrzygania sporów pomiędzy podatnikami a organami podatkowymi, tj. mediacji w procedurze podatkowej. Celem mediacji będzie rozwiązanie sporu między dwiema lub więcej stronami z udziałem strony trzeciej, czyli tzw. mediatora. 

Główne założenie nowej ordynacji podatkowej, czyli zwiększenie zakresu współpracy i zaufania na linii urzędnicy-podatnicy, ma zostać spełnione między innymi dzięki wprowadzeniu instytucji umowy podatkowej. Jeśli ma ona odnieść sukces, autorytarne podejście urzędów do podmiotów płacących podatki musiałoby się zmienić.

Projekt ustawy - Ordynacja podatkowa (wraz z projektem ustawy Przepisy wprowadzające ustawę Ordynacja podatkowa i ustawę o Rzeczniku Praw Podatnika) reguluje m.in.: zasady ogólne prawa podatkowego, formy załatwiania spraw podatkowych na zasadzie konsensusu (tj. umowy podatkowe, mediacja, konsultacje skutków podatkowych transakcji) oraz przepisy chroniące podatnika w przypadku zastosowania się do informacji organów podatkowych. Nowe przepisy wprowadzają zakaz orzekania na niekorzyść podatnika, prawo do skorygowania deklaracji przed zakończeniem postępowania podatkowego, możliwość rezygnacji z odwołania od decyzji na rzecz skargi do sądu czy dłuższe terminy do wniesienia odwołania i zażalenia.