17 lipca 2023 r. minął rok, od kiedy miała zostać zaimplementowana do polskiego porządku prawnego tzw. „dyrektywa drugiej szansy” tj. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1023 w sprawie ram restrukturyzacji zapobiegawczej, umorzenia długów i zakazów prowadzenia działalności oraz w sprawie środków zwiększających skuteczność postępowań dotyczących restrukturyzacji, niewypłacalności i umorzenia długów, a także zmieniającej dyrektywę (UE) 2017/1132 (dyrektywa o restrukturyzacji i upadłości).

Według raportu wywiadowni gospodarczej MGBI, w 2022 roku  o 10,8 proc. zmniejszyła się liczba przedsiębiorstw, które ogłosiły upadłość. Tego typu firm było 357. Najczęściej wybieraną formą przeprowadzenia upadłości było postępowanie o zatwierdzenie układu.

Na początku lutego została opublikowana najnowsza wersja projektu nowelizującego prawo restrukturyzacyjne. Zmodyfikowana wersja projektu jest rezultatem zgłoszonych uwag w trakcie opiniowania oraz prac Komitetu ds. Europejskich. Prace legislacyjne trwają nadal, wstępnie zakłada się, że zostaną ukończone w 2023 roku. Poniżej przedstawiamy przegląd wybranych modyfikacji, jakie pojawiły się w projekcie względem jego pierwotnej wersji.

1 stycznia 2022 r. weszła w życie nowelizacja m.in. ustawy o PIT[1] oraz o CIT[2] wprowadzona przez tzw. „Polski Ład”[3]. W ramach tej nowelizacji uległy zmianie przepisy dotyczące opodatkowania restrukturyzacji podmiotów, w tym także przepisy o wymianie udziałów.

Po upływie ponad roku od wprowadzenia uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego (dalej UPR), można z całą pewnością powiedzieć, że cieszyło się ono niezwykłą popularnością i stanowiło często wybieraną formę naprawy sytuacji finansowej przez dłużników, którzy popadli w stan niewypłacalności. Jedynie czas pokaże, czy nowo przyjęte rozwiązanie w postaci postępowania o zatwierdzenie układu będzie równie częstym wyborem wśród przedsiębiorców.  

W odpowiedzi na epidemię COVID-19 do polskiego systemu prawnego wprowadzone zostało dodatkowe postępowanie restrukturyzacyjne – uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne, z uwagi na wystąpienie stanu zagrożenia niewypłacalnością oraz stanu niewypłacalności wielu podmiotów gospodarczych.

Teleinformatyczny system informacji o zadłużonych, Krajowy Rejestr Zadłużonych, ma wejść w życie na początku grudnia. System jest na etapie testowania.

Od dnia 01.01.2021 r. obowiązują nowe regulacje wprowadzające zmienione zasady rozliczenia strat podatkowych w przypadku restrukturyzacji przedsiębiorstw polegających na ich łączeniu, podziale, przejęciu, zmianach właścicielskich, a także zmianie profilu prowadzonej działalności gospodarczej. Przesądza o tym art. 7 ust. 3 pkt. 7 ustawy o CIT.

W szczególnym czasie, który mamy od marca ubiegłego roku, postępowania restrukturyzacyjne to jeden z najważniejszych obszarów dla rozwoju biznesu. Niestety w Polsce mocno kulejący. Przedsiębiorcy domagają się by implementacja unijnego prawa dyrektywa o restrukturyzacji i upadłości została przeprowadzona w trybie pilnym.

W 2020 r. weszły w życie zmiany umożliwiające przeprowadzenie restrukturyzacji na uproszczonych zasadach. Oprócz rozwiązań proceduralnych umożliwiających osiągnięcie pewnego konsensusu z wierzycielami dla dłużników niewypłacalnych czy zagrożonych niewypłacalnością, kluczowe znaczenie ma możliwość pozyskania dodatkowych środków finansowych pozwalających na utrzymanie bieżącej działalności operacyjnej.