Na pytanie czy przedsiębiorca może zaliczyć związane z tym wydatki do kosztów uzyskania przychodu nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Wszystko zależy od tego jakie to studia i w jakim celu zostają podjęte.
Co stanowi koszt uzyskania przychodu?
Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Zatem kosztem uzyskania przychodów są wyłącznie te wydatki, których poniesienie pozostaje w związku przyczynowo-skutkowym z uzyskaniem przychodu z danego źródła, a także jego zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów. Związek przyczynowo-skutkowy należy rozumieć jako racjonalnie i gospodarczo uzasadnione związanie wydatku z prowadzoną działalnością. Co ważne, kosztami uzyskania przychodu, będą zarówno wydatki pozostające w bezpośrednim związku z uzyskanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów. Wydatki mogą stanowić koszt uzyskania przychodu nawet wówczas, gdyby z obiektywnych powodów przychód nie został osiągnięty. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera katalogu wydatków, które mogą stanowić koszt uzyskania przychodu. Zawiera jednak katalog wydatków, który kosztów uzyskania przychodu stanowić nie może (wymieniony w art. 23 ustawy).
Odpisanie studiów od podatku możliwe pod pewnymi warunkami
Wydatki związane ze studiami doktoranckimi nie zostały ujęte w katalogu wydatków nieuznawanych za koszt uzyskania przychodów, zawartym w art. 23 ustawy. Zatem, aby udzielić odpowiedzi na zadane pytanie należy przeanalizować, czy podnoszenie kwalifikacji, doskonalenie zawodowe faktycznie wpłynie na konkurencyjność przedsiębiorcy i prowadzonej przez niego działalności oraz czy rozszerzy krąg klientów, a w konsekwencji przełoży się na zwiększenie przychodów. Obecna w większości branż silna konkurencja powoduje, że w niemal każdym przypadku rozwijanie specjalizacji i uzyskiwanie dodatkowych kompetencji jest niezbędne i zapewnia atrakcyjność wizerunkową przedsiębiorcy, a tym samym przyciąga klientów, pozwalając świadczyć usługi o wyższym standardzie i jakości. Tym samym wydatki na studia doktoranckie (np. tytułem czesnego za odbywane studia) mogą stanowić koszt uzyskania przychodu w rozumieniu art. 22 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Studia muszą być jednak wybrane zgodnie z zakresem posiadanego PKD i zgodnie z realizowaną działalnością. Zatem np. przedsiębiorca wpisany do rejestru jako dostawca usług reklamowych, z tą jedynie klasyfikacją zgłoszoną do PKD i nie realizujący innego zakresu, nie będzie mógł odpisać od podatku studiów np. weterynaryjnych.
Przykład
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 19.09.2016 r. (sygnatura: IPPB1/4511-854/16-3/AM) badał wniosek radcy prawnego, który mając na uwadze korporacyjny obowiązek dokształcania (zgodnie z art. 14 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego), potrzebę podnoszenia swoich umiejętności oraz presję konkurencyjną na rynku usług prawnych i wymagania klientów, a także chęć pogłębiania specjalizacji zawodowej, podjął starania o uzyskanie tytułu doktora nauk prawnych. Organ wskazał, że ogromna konkurencja na rynku usług prawniczych powoduje, że rozwijanie specjalizacji i uzyskiwanie dodatkowych kompetencji jest niezbędne i wyróżnia radcę prawnego na tym rynku, zapewniając atrakcyjność wizerunkową przyciągając klientów, pozwalając świadczyć usługi o wyższym standardzie i jakości.
Autor: Przemysław Lach, aplikant radcowski Russell Bedford
