Opodatkowanie spółek komandytowych oraz jawnych od 2021 rok

Należy zauważyć, iż zgodnie z danymi Ministerstwa Finansów w ciągu ostatnich lat spółka komandytowa stała się drugim najpopularniejszym typem spółki prawa handlowego, ustępując miejsca jedynie spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. W Polsce dużą popularnością cieszy się konstrukcja oparta na uczynieniu komandytariuszem osoby fizycznej będącej wspólnikiem spółki z o.o., natomiast komplementariuszem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Wskazana konstrukcja pozwala na jednokrotne opodatkowanie dochodu z działalności gospodarczej przy jednoczesnym zachowaniu atrybutów działalności charakterystycznych dla spółek kapitałowych (ograniczona odpowiedzialność wspólnika za zobowiązania spółki).

Opodatkowanie spółek komandytowych

Zgodnie z opublikowanym projektem status podatnika podatku dochodowego otrzymają spółki komandytowe, mające siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.

Przypomnijmy, iż zgodnie z art. 102 Ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych przez spółkę komandytową rozumiana jest spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona.

Otrzymanie statusu podatnika podatku dochodowego przez spółkę komandytową oznaczać będzie, iż to spółka będzie podatnikiem CIT – nie jak dotychczas jej wspólnicy (w przypadku wspólników będących osobami prawnymi). Uzyskiwane z udziału w zyskach takiej spółki przychody wspólników podlegać mają opodatkowaniu podatkiem dochodowym tożsamo, jak przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych. Wspólnik-komplementariusz (będący osobą fizyczną) będzie zatem podlegał opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym od osób fizycznych z możliwością pomniejszenia daniny o zapłacony przez spółkę komandytową CIT, w proporcji, w jakiej komplementariusz uczestniczy w jej zyskach.  

Wyłączenia z opodatkowania komandytariuszy

W przypadku spółek komandytowych, w których powiązania między wspólnikami nie wskazują na „optymalizacyjny cel” ich utworzenia, przewiduje się wprowadzenie zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym przychodów komandytariuszy takich spółek. Zgodnie z wyjaśnieniami Ministerstwa Finansów powyższe zwolnienie spowoduje, iż efektywne opodatkowanie dochodów takich komandytariuszy z udziału w zyskach spółki komandytowej (opodatkowanej stawką podatku CIT wynoszącą 9% uzyskanych dochodów) pozostanie na porównywalnym poziomie, do efektywnego opodatkowania takich komandytariuszy wynikającego z przepisów ustawy CIT i ustawy PIT w ich brzmieniu obowiązującym do końca 2020 r.

Należy jednak podkreślić, iż zwolnienie to posiada szereg obostrzeń oraz obowiązków niezbędnych do spełnienia. W projekcie przewidziano bowiem, że zwolnieniu podlegałoby jedynie 50 proc. uzyskanych przez komandytariusza przychodów z tego tytułu, nie więcej jednak niż wartość 60 tys. zł takiego przychodu rocznie.

Ponadto przewidziane zwolnienie ograniczone zostanie do komandytariuszy, którzy spełniają poniższe warunki:

• nie posiadają bezpośrednio lub pośrednio ponad 5% udziałów (akcji) w spółce posiadającej osobowość prawną lub spółce kapitałowej w organizacji będących komplementariuszem w tej spółce komandytowej;
• nie są członkami zarządu spółki posiadającej osobowość prawną lub spółki kapitałowej w organizacji będących komplementariuszem w tej spółce komandytowej lub spółki posiadającej bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 5% udziałów (akcji) w spółce posiadającej osobowość prawną lub spółce kapitałowej w organizacji będących komplementariuszem w tej spółce komandytowej, lub
• nie jest podmiotem powiązanym z członkiem zarządu lub wspólnikiem spółki posiadającej bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 5% udziałów (akcji)w spółce posiadającej osobowość prawną lub spółce kapitałowej w organizacji będących komplementariuszem w tej spółce komandytowej.

Ponadto, wprowadzenie zwolnienia dochodów będzie obligowało płatnika – spółkę komandytową do prawidłowego obliczania, poboru i odprowadzenia należnych kwot zryczałtowanego podatku dochodowego od wypłacanych komandytariuszom przychodów z udziału w zyskach tej spółki.

Opodatkowanie spółek jawnych

Zgodnie z opublikowanym projektem status podatnika podatku dochodowego otrzymają mające siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej spółki jawne, których wspólnikami nie są wyłącznie osoby fizyczne, ale tylko te, w przypadku których tożsamość ich wspólników podlegających opodatkowaniu z racji uzyskiwanych przez spółkę dochodów nie jest znana polskim organom podatkowym i nie będzie tym organom ujawniona.

Wyłączenie z opodatkowania spółek jawnych

Proponowane przez MF zmiany nie nałożą zatem na podatników/wspólników żadnych dodatkowych obciążeń podatkowych jedynie w przypadku spełnienia łącznie poniższych przesłanek:

• przekazania przez spółkę do naczelnika urzędu skarbowego właściwego ze względu na jej siedzibę oraz właściwego dla wspólnika informacji o wspólnikach/podatnikach uzyskujących dochody z udziału w jej zyskach oraz informację o wielkości posiadanych przez każdego z nich prawach do takiego udziału;
• regulowania przez wspólników/podatników spółki jawnej w sposób zgodny z obowiązującymi przepisami zobowiązań podatkowych, z tytułu udziału w zyskach mającej siedzibę na terytorium Polski spółki jawnej.

Identyfikacja takich wspólników/podatników nastąpi zatem na podstawie informacji, które zostaną przekazane za pośrednictwem spółki.

Jeżeli jednak spółka jawna nie ujawniłaby organom podatkowym tożsamości wszystkich wspólników/podatników posiadających bezpośrednio lub pośrednio prawa do jej zysków, to zgodnie z proponowanym przepisem art. 1 ust. 3 pkt 1a ustawy CIT stawałaby się podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych i zobowiązana byłaby w takim przypadku określić uzyskany przez nią dochód i należny od niego podatek dochodowy oraz odprowadzić ten podatek do urzędu skarbowego właściwego ze względu na jej siedzibę.