languageRU      languageEN      internationalInternational        phoneZadzwoń do nas: 22 276 61 80

Jesteś tutaj:Start/O RB/Doradztwo Prawne i Podatkowe RB Biuletyn/Numer 38 - Doradztwo Prawne i Podatkowe RB Biuletyn/Odpowiednie vacatio legis ustawy podatkowej w świetle procedury ustawodawczej tzw. Polskiego Ładu
poniedziałek, 24 styczeń 2022 14:27

Odpowiednie vacatio legis ustawy podatkowej w świetle procedury ustawodawczej tzw. Polskiego Ładu

Zgodnie z poglądem prezentowanym przez Trybunał Konstytucyjny okres minimalny vacatio legis w przypadku ustaw podatkowych nie powinien być krótszy niż jeden miesiąc. Pogląd ten jednak winien zostać zweryfikowany w świetle zmian wprowadzanych w ramach tzw. „Polskiego Ładu”, ponieważ biorąc pod uwagę ich kompleksowość oraz przede wszystkim ich niekorzystny dla znacznej części podatników charakter, nie można się zgodzić, że nawet zachowanie przez ustawodawcę miesięcznego vacatio legis pozwoli na zrealizowanie zasady zaufania do państwa oraz stanowionego przez nie prawa.

 

Odpowiednie vacatio legis (z łac. spoczywanie lub próżnowanie ustawy) jest jedną z podstawowych gwarancji mających na celu urzeczywistnienie wypływającej z art. 2 Konstytucji zasady zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa. W okresie pomiędzy uchwaleniem ustawy a jej wejściem w życie obywatel powinien mieć zagwarantowany dostateczny czas na zapoznanie się z treścią wchodzących w życie przepisów oraz dostosowanie się do zmienianych lub wprowadzanych norm prawnych. Owo dostosowywanie się ma szczególną doniosłość prawną w przypadku przedsiębiorców oraz nakładanych na nich obowiązków wynikających z prawa podatkowego.

Podstawa prawna instytucji vacatio legis

Vacatio legis definiuje się jako okres między urzędowym ogłoszeniem danego aktu normatywnego a jego wejściem w życie (początkiem obowiązywania norm w nim ustanowionych)1. Zagadnienia związane z ogłaszaniem aktów prawnych na poziomie ustawowym uregulowane są w ustawie z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych2. Ustawa ta określa zasady i tryb ogłaszania aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych oraz zasady i tryb wydawania dzienników urzędowych3, bowiem ogłoszenie aktu normatywnego zawierającego normy prawa powszechnie obowiązującego w dzienniku urzędowym jest obowiązkowe4.

Sama ustawa o ogłaszaniu aktów prawnych bezpośrednio odnosi się do instytucji vacatio legis i stanowi, że akty normatywne, zawierające przepisy powszechnie obowiązujące, ogłaszane w dziennikach urzędowych wchodzą w życie po upływie czternastu dni od dnia ich ogłoszenia, chyba że dany akt normatywny określi termin dłuższy.5 Z powyższej normy wynika zatem nakaz skierowany do ustawodawcy, aby od daty ogłoszenia aktu normatywnego zawierającego przepisy powszechnie obowiązujące do daty wejścia w życie przepisów upłynęło co najmniej 14 dni. Jednakże od wskazanej zasady istnieje wyjątek, zgodnie z którym w uzasadnionych przypadkach akty normatywne, z zastrzeżeniem ust. 3, mogą wchodzić w życie w terminie krótszym niż czternaście dni, a jeżeli ważny interes państwa wymaga natychmiastowego wejścia w życie aktu normatywnego i zasady demokratycznego państwa prawnego nie stoją temu na przeszkodzie, dniem wejścia w życie może być dzień ogłoszenia tego aktu w dzienniku urzędowym6.

Jak wskazał sędzia Marek Safjan w zdaniu odrębnym do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 3 listopada 2006 r. K 31/06: przy skracaniu okresu vacatio legis wartość konstytucyjna związana z vacatio legis musi ustąpić innej, donioślejszej wartości konstytucyjnej, a nie faktom czy zdarzeniom mającym nie konstytucyjny, lecz polityczny charakter7.

Wreszcie wskazać należy, że w wyjątkowych przypadkach ustawodawca może wręcz zadecydować, że nowe normy prawne będą retroaktywne. Zgodnie bowiem z ustawą o ogłaszaniu aktów normatywnych ww. przepisy nie wyłączają możliwości nadania aktowi normatywnemu wstecznej mocy obowiązującej, jeżeli zasady demokratycznego państwa prawnego nie stoją temu na przeszkodzie8.

Podsumowując zatem powyższe, należy wskazać, że vacatio legis jest uregulowane w przepisach rangi ustawowej, które są jednak wtórne do zasad wyprowadzanych przez Trybunał Konstytucyjny z Konstytucji RP9, bowiem bezspornym jest, że podstawowe zasady w omawianych kwestiach wynikają nie z przywołanych przepisów, lecz z orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego. Wypracował on w nim, przy wsparciu przedstawicieli nauk prawa, standardy konstytucyjne, do których należy nie tylko sam nakaz wprowadzania aktów normatywnych w życie po upływie odpowiedniego okresu vacatio legis, ale również kryteria ustalania, jaki okres byłby w danym przypadku odpowiedni10.

Zasada zaufania do państwa oraz stanowionego przez nie prawa

Od daty uchwalenia obowiązującej Konstytucji RP przyjmuje się, że nakaz ustanawiania odpowiedniego okresu vacatio legis wynika z takich elementów zasady państwa prawnego wyrażonej w art. 2 Konstytucji RP, jak zasada zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa i zasada prawidłowej legislacji jak również z zasady ochrony praw nabytych, ale ma od niej szerszy zakres zastosowania11.

Na wagę zasady zaufania do państwa oraz stanowionego przez nie prawa wskazał M. Safjan, podkreślając, że: zasada zaufania uznana została za fundament państwa prawnego. Według TK zasada zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa, nazywana także zasadą lojalności państwa względem obywateli, jest jedną z najważniejszych zasad pochodnych, wynikających z zasady demokratycznego państwa prawnego (zob. np. wyr. TK z 20.12.1999 r., K 4/99, OTK 1999, Nr 7, poz. 165; W. Sokolewicz, Artykuł 2, w: Garlicki, Konstytucja, t. 5, s. 33).12

Podobnie zgodzić się należy z tym, że z zasadą zaufania wiąże się też nakaz odpowiedniej vacatio legis. W wyroku z 22.9.2005 r. (KP 1/05, OTK-A 2005, Nr 8, poz. 93) TK przypominał, że nakaz zachowania odpowiedniej vacatio legis stanowi jedną z norm składających się na treść zasady demokratycznego państwa prawnego i wynika wprost z zasady zaufania do państwa. W wyr. z 12.12.2012 r. (K 1/12, OTK-A 2012, Nr 11, poz. 134) TK podsumował: Nakaz zachowania odpowiedniej vacationis legis – okresu „spoczywania” prawa, oddzielającego publikację aktu od jego wejścia w życie - mieści się w zasadach poprawnej legislacji i wynika z zasady zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa, a jego celem jest zapewnienie adresatom prawa czasu na przystosowanie się do zmienionych regulacji i na podjęcie odpowiednich decyzji co do dalszego postępowania (np. wyr. z: 15.12.1997 r., K 13/97, OTK -A 1997, Nr 5–6, poz. 69 i 4.1.2000 r., K 18/99, OTK 2000, Nr 1, poz. 1). W odniesieniu do różnych regulacji „odpowiednie” będzie różne vacatio legis. Badanie konstytucyjności w tym zakresie następuje a casu ad casum. „Odpowiedniość” vacationis legis należy rozpatrywać w kontekście możliwości zapoznania się z treścią nowych przepisów przez adresatów i pokierowania swoimi sprawami z ich uwzględnieniem (orzecz. TK z 11.9.1995 r., P 1/95, OTK 1995, Nr 1, poz. 3). Ostateczna ocena zależy od całokształtu okoliczności, w tym od przedmiotu i treści nowych unormowań, a także kręgu podmiotów, których dotyczą ustanowione unormowania (tak wyr. TK z: 20.12.1999 r., K 4/99, OTK 1999, Nr 7, poz. 165; 31.1.2006 r., K 23/03, OTK-A 2006, Nr 1, poz. 8; 20.1.2010 r., KP 6/09, OTK-A 2010, Nr 1, poz. 3)13.

Powyższe rozważania pozostają aktualne na gruncie rozpatrywanego problemu, dotyczącego tego, jaki okres vacatio legis jest odpowiedni dla tak dużej reformy podatkowej, jaką stanowi Polski ład. Nie może bowiem ujść uwadze, że długość vacatio legis ma znaczną doniosłość prawną, na co wielokrotnie zwracał uwagę Trybunał Konstytucyjny.

Vacatio legis ustaw podatkowych w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego

Ustawy podatkowe ze względu na swój szczególny zakres unormowania były przedmiotem rozważań Trybunału Konstytucyjnego w zakresie odpowiedniego dla tych ustaw vacatio legis.

Wyrokiem z dnia 15 lutego 2005 r. w sprawie o sygn. akt: K 48/04 Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej przepisów wprowadzających czwarty szczebel skali podatkowej, ze względu na brak odpowiedniej vacatio legis. W uzasadnieniu wyroku Trybunał Konstytucyjny wskazał, że: poddając ocenie zgodności z Konstytucją art. 9 ustawy w zakresie, w jakim dotyczy terminu wejścia w życie art. 1 pkt 13 ustawy nowelizującej Trybunał Konstytucyjny raz jeszcze potwierdził wyrażone w dotychczasowym orzecznictwie stanowisko, że w ocenie konstytucyjności legislacji podatkowej założeniem wyjściowym jest pogląd o względnej swobodzie decyzyjnej ustawodawcy w kształtowaniu dochodów i wydatków państwa (por. wyrok o sygn. K 13/01), przypominając, że swoboda ta jest równoważona i miarkowana przez spoczywający na ustawodawcy obowiązek poszanowania proceduralnych aspektów zasady demokratycznego państwa prawnego (art. 2 Konstytucji), a w szczególności zasady poprawnej legislacji.

Pewność prawa i związana z nią zasada bezpieczeństwa prawnego ma szczególne znaczenie w prawie regulującym daniny publiczne. Przy zwiększaniu obciążeń daninowych należy zapewnić podmiotom, których to dotyczy, co najmniej miesięczny okres do racjonalnego rozporządzenia swoimi interesami (por. wyrok z 18 grudnia 2002 r., sygn. K 43/01, OTK ZU nr 7/A/2002, poz. 96).

Trybunał Konstytucyjny przypomina, że przedmiotem zaskarżenia w rozpatrywanej sprawie nie jest system ustawy, tylko termin wejścia w życie przepisów dotyczących 50% stawki podatkowej. Do kontroli konstytucyjności tych przepisów ograniczało się więc postępowanie przed Trybunałem. 

Wobec znaczenia, które dla interesów podatników miało ustanowienie 50% stawki podatkowej, określenie daty wejścia w życie tych przepisów na dzień 1 stycznia 2005 r. w świetle faktu, że zostały one ogłoszone dopiero 13 grudnia 2005 r., spowodowało ukształtowanie zbyt krótkiej vacatio legis. Narusza to zasadę zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa i przez to jest niezgodne z art. 2 Konstytucji.

W wyroku z dnia 27 listopada 1997 r.14 Trybunał Konstytucyjny wskazał, że: gdy chodzi o legislację podatkową, to w dotychczasowym orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego wskazywano już, iż nie jest, w zasadzie, dopuszczalne dokonywanie zmian obciążeń podatkowych w ciągu roku (orzeczenie z 29 marca 1994 r., K. 13/93, OTK w 1994 r., cz. I, s. 49-50.) zmiany takie, gdy chodzi o obecne ukształtowanie podatku dochodowego od osób fizycznych, powinny wchodzić w życie przynajmniej na miesiąc przed końcem poprzedniego roku podatkowego (orzeczenie z 28 grudnia 1995 r., K. 28/95, OTK ZU Nr 3/1995, s. 204-205). Nie są to wprawdzie wymagania o bezwzględnie wiążącym charakterze, ale odstąpienie od nich dopuszczalne jest tylko, gdy przemawiają za tym uzasadnione argumenty prawne”.

W świetle czynionych rozważań wskazać należy, że w przypadku ustaw podatkowych za odpowiednie vacatio legis przyjmuję okres „przynajmniej miesięczny okres.

Nie można jednak pominąć faktu, że przynajmniej miesięczny okres vacatio legis ustawy podatkowej nie ma charakteru bezwzględnego – w tym zakresie należy przypomnieć, wyrok z 18.11.2014 r., K 23/12, OTK-A 2014, nr 10, poz. 11315, w którym Trybunał Konstytucyjny podniósł, że nie zdecydował się na uznanie niekonstytucyjności ustawy o podatku od kopalin ze względu na przewidziany dla niej 14-dniowy okres dostosowawczy (art. 27 ustawy o podatku od kopalin), którego „odpowiedniość” może budzić pewne wątpliwości ze względu na wprowadzenie nowych obciążeń podatkowych w tak krótkim czasie, co mogło skutkować trudnościami w przygotowaniu się do ich poniesienia przez podatnika. Trybunał zaznaczył, że wyznaczona przez ustawodawcę tak krótka vacatio legis kwestionowanej ustawy nie jest optymalnym rozwiązaniem w kontekście wymogów konstytucyjnych. Wada ta jednak została zrównoważona doniosłością funkcji fiskalnej realizowanej przez ustawę o podatku od kopalin. Ponadto na osłabienie argumentu dotyczącego zbyt krótkiej vacatio legis miał tu wpływ fakt, że projekt ustawy o podatku od kopalin wpłynął do Sejmu 19 stycznia 2012 r. i był procedowany niemal trzy miesiące. Tym samym adresaci unormowania mieli możliwość zapoznania się z projektowanymi rozwiązaniami wcześniej niż w momencie opublikowania ustawy w Dzienniku Ustaw, a przez to – dostosowania się do nowej regulacji prawnej, mimo krótkiej 14-dniowej vacatio legis, odpowiadającej jednak wymogom poprawności wtypowych okolicznościach. Oczywiście czas trwania procedury legislacyjnej, z natury rzeczy, nie może mieć wpływu na sposób obliczania vacatio legis danego aktu normatywnego, liczonej od dnia ogłoszenia w dzienniku urzędowym. Niemniej jednak może być pomocniczym argumentem przemawiającym za przyjęciem standardowego rozwiązania w zakresie wyznaczenia „okresu przygotowawczego”, które wyłącza konieczność traktowania danego unormowania w uprzywilejowany sposób w kontekście momentu jego wejścia w życie.

Za kontrowersyjną jednakże należy uznać tezę Trybunału Konstytucyjnego jakoby sam fakt opublikowania projektu ustawy oraz czas trwania jego procedowania wpływał na możliwość przygotowania się podatnika do nowej regulacji prawnej – nawet jako argument pomocniczy. W tym zakresie należy przypomnieć, że w okresie procedowania ustawy przez parlament, adresat zawartych w niej norm nie ma pewności czy ustawa w ogóle wejdzie w życie i w jakim kształcie, zaś w takiej sytuacji nie można oczekiwać od podatnika, że zacznie przygotowywać się do zmian w prawie, co do zasady wiąże się z dodatkowymi kosztami, nie wiedząc w jakim kształcie owe zmiany zostaną uchwalone.

Podsumowując zatem powyższą część rozważań, należy uznać, że ustawy podatkowe co do zasady powinny być wprowadzane za co najmniej miesięcznym okresem vacatio legis. Przypomnieć jednakże należy, że wspomniane orzeczenia dotyczyły zmian w daninach publicznych dla stosunkowo wąskiego grona odbiorców – jak czwarty szczebel skali podatkowej i co do zasady nie wpływały na system podatkowy jako całość. Należy zatem odpowiedzieć na pytanie, czy w przypadku projektu ustawy, który wprowadza szereg zmian do systemu podatkowego wpływających na wszystkich podatników wystarczy również miesięczny okres vacatio legis.

Polski ład w ujęciu zmian w ustawach podatkowych

Ustawa z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw jest to szereg zmian ustaw wprowadzanych przez ustawodawcę – w przypadku części podatkowej, jak podkreśla rząd: w celu stworzenia przyjaznego i sprawiedliwego systemu podatkowego, który pozwoli Polsce na zajęcie dominującej pozycji w wyścigu o inwestycje, będącego efektem procesu zmiany globalnych łańcuchów dostaw17.

Zmiany zawarte w pakiecie Polskiego Ładu w zakresie podatków są bardzo obszerne, mieszczą się bowiem na 226 stronach, co wskazuje na mnogość materii, które obejmują swoim zakresem.

W obszarze poruszanych w kwestii podatkowej wskazać należy, że zmiany dotykają18:

• Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – 21 obszarów zmian,

• Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych – 18 obszarów zmian,

• Ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne – 5,

• Ustawy o podatku od towarów i usług – 4 obszary zmian,

• Ordynacji podatkowej – 2 obszary zmian,

• Ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej – 3 obszary zmian,

• Ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych oraz ustawy o wspieraniu nowych inwestycji – 1 obszar zmian.

Biorąc pod uwagę wszystkie powyższe kwestie, w sumie zmienione zostały 22 obowiązujące ustawy19.

Jakkolwiek powyższe wyliczenie ma bardzo ogólny charakter, to dobrze ilustruje skalę zmian, które weszły w życie.

Z uzasadnienia projektu ustawy wynika, że szacuje się, że dla 24 mln Polaków zmiany podatkowe będą korzystne lub neutralne (90% podatników) – zatem aż dla 10% podatników zmiany będą niekorzystne, zaś same zmiany dotkną wszystkich podatników.

Przykładowe zmiany, które zostały wprowadzone podatkową częścią Polskiego Ładu, to:

• podwyższenie kwoty wolnej od podatku poprzez podwyższenie kwoty zmniejszającej podatek do wysokości 5 100 zł20,

• pozbawienie możliwości odliczenia przez podatnika – przedsiębiorcę od podatku składki zdrowotnej21 wraz z wprowadzeniem tzw. „ulgi dla klasy średniej”22,

• wprowadzenie uprawnień funkcjonariuszy Krajowej Administracji Skarbowej do przeprowadzenia tzw. nabycia sprawdzającego23, jako mechanizmu sprawdzenia, czy podatnicy wywiązują się z m.in. obowiązku ewidencjonowania sprzedaży za pomocą kas rejestrujących,

• podatek od przychodów firm wykazujących niską rentowność albo straty24.

Celem uzyskania odpowiedzi na pytanie czy miesięczne vacatio legis jest odpowiednie dla zachowania przez ustawodawcę konstytucyjnych wymogów dotyczących działania w poszanowaniu zasady zaufania obywatela do państwa oraz stanowionego przez nie prawa należy zestawić zakres projektowanych zmian z czasem pozostałym dla adresatów ustanawianych lub zmienianych norm prawnych, niezbędnym do zapoznania się z nimi oraz dostosowania się do nich. Nie może również ujść uwadze, że wprowadzane przepisy podatkowe są dla przeciętnego przedsiębiorcy skomplikowane. Warto zauważyć, że obowiązujący w Polsce system podatkowym jest jednym z najbardziej skomplikowanych spośród krajów OECD, a od polskiego sytemu podatkowego mniej konkurencyjny jest wyłącznie włoski system podatkowy25.

Nie można również pomijać istotnej z punktu widzenia prawa podatkowego instytucji indywidulanej interpretacji podatkowej26. W myśl przepisów regulujących instytucję interpretacji indywidulanej, na wniosek zainteresowanego, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, wydaje w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego, zaś zastosowanie się do interpretacji indywidualnej przed jej zmianą, stwierdzeniem jej wygaśnięcia lub przed doręczeniem organowi podatkowemu odpisu prawomocnego orzeczenia sądu administracyjnego uchylającego interpretację indywidualną nie może szkodzić wnioskodawcy, jak również w przypadku nieuwzględnienia jej w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej. Wskutek zmiany przepisów szereg interpretacji indywidualnych utraciło swój ochronny charakter, a podatnicy są zobowiązani do rozważenia wystąpienia z kolejnymi wnioskami o udzielenie interpretacji indywidualnej.

Biorąc zatem pod uwagę powyższe, w ocenie autora w przypadku projektu ustawy znanej jako Polski ład, zachowanie miesięcznego terminu vacatio legis nie jest zgodne z zasadą zaufania obywatela do państwa oraz stanowionego przez nie prawa.

Poniższe wynika z faktu, że zachowanie odpowiedniego vacatio legis nie może być traktowane wyłącznie jako element formalny procesu stanowienia prawa, ale ma konkretny cel, jakim jest umożliwienie adresatowi projektowanej normy prawnej zapoznanie się z nią oraz podjęcie odpowiednich działań mających na celu dostosowanie się do projektowanych zmian prawnych.

Nie może budzić wątpliwości, że możliwość faktycznego zapoznania się treścią nowych przepisów w przypadku tak obszernego projektu jak projekt ustawy o Polskim Ładzie oraz dostosowanie się do nich w miesięcznym okresie może być rozpatrywane wyłącznie w kategoriach fikcji prawnej.

Na marginesie należy zauważyć, że w toku prac nad ustawą w Senacie zaproponowano poprawkę odraczającą wejście w życie części przepisów ustawy na styczeń 2023 roku, ale poprawka ta została odrzucona27. W toku prac nad projektem ustawy o Polskim Ładzie ujawniły się więc kwestie dotyczące odpowiedniego vacatio legis ustawy, ale z pewnych przyczyn ustawodawca nie zdecydował się na zmianę proponowanego vacatio legis.

W ocenie autora roczne vacatio legis stanowiłoby odpowiedni okres pomiędzy uchwaleniem ustawy a jej wejściem w życie. Roczny okres pozwoliłby adresatom norm prawnych na zapoznanie się z wprowadzanymi zmianami oraz przygotowanie się do nowych regulacji prawnych, jak również co bardzo istotne – uzyskanie odpowiednich interpretacji podatkowych – zarówno ogólnych jak i indywidulanych, które przynajmniej potencjalnie uchroniłby podatników przed błędną interpretacją nowych regulacji.

Należy również mieć na uwadze, że poza opisywaną gwarancyjną zasadą zaufania obywatela do państwa obowiązuje kolejna zasada ignorantia iuris nocet i ta z całą pewnością będzie surowo egzekwowana.

Wnioski

Wyprowadzana z art. 2 Konstytucji RP zasada zaufania do państwa oraz stanowionego przez nie prawa stanowi jeden z fundamentów demokratycznego państwa prawa. Gwarancyjny charakter owej zasady wyraża się m.in. w instytucji vacatio legis nakazującej ustawodawcy uchwalanie ustaw z odpowiednio odroczonym termin ich wejścia w życie, który co do zasady wynosi 14 dni od daty ogłoszenia ustawy w Dzienniku Ustaw.

Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego wypracowało jeszcze surowsze standardy dotyczące odpowiedniego vacatio legis w przypadku uchwalania ustaw mających za przedmiot materię podatkową, w tym w szczególności daniny należne państwu, bowiem w przypadku takich ustaw za odpowiednie vacatio legis przyjmuje się okres nie krótszy niż jeden miesiąc.

Opisywana instytucja vacatio legis ma na celu zabezpieczenie interesów adresata norm prawnych w ten sposób, że ten będzie miał odpowiedni czas nie tylko na zapoznanie się z uchwalonymi zmianami w prawie, ale też na wdrożenie odpowiednich działań wskutek których, będzie mógł dostosować się do wchodzącej w życie ustawy.

Ustawa o tzw. Polskim Ładzie w aspekcie podatkowym stanowi w dużej mierze przeprojektowanie obowiązującego systemu podatkowego w Polsce i chociaż dotyczy wszystkich obywateli, to w największym stopniu wpływa na osoby prowadzące działalność gospodarczą.

Miesięczny okres vacatio legis w ocenie autora nie będzie wypełniał zasady zaufania do państwa oraz stanowionego przez nie prawa. W przypadku Polskiego ładu okres „spoczynku” powinien wynosić nie mniej niż rok i byłby to odpowiedni okres na dostosowanie się nowych regulacji prawnych.

_________________________________

1 G. Wierczyński, Komentarz do ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych [w:] Redagowanie i ogłaszanie aktów normatywnych. Komentarz, wyd. II, Warszawa 2016, art. 4.

2 Ustawa z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 14 ), dalej ustawa o ogłaszaniu aktów normatywnych,

3 Art. 1 ust. 1 ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych.

4 Art. 2 ust. 1 i 2 ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych.

5 Art. 4 ust. 1 ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych.

6 Art. 4 ust. 2 ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych.

7 Wyrok TK z 3.11.2006 r., K 31/06, OTK-A 2006, nr 10, poz. 147.

8 Art. 5 ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych.

9 Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, zDz.U. 1997 Nr 78, poz. 483, dalej Konstytucja RP.

10 G. Wierczyński, Komentarz do ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych, op.cit.

11 Ibidem

12 M. Safjan, L. Bosek (red.), Konstytucja RP. Tom I. Komentarz do art. 1–86, Warszawa 2016.

13 Tamże.

14 Wyrok TK z 25.11.1997 r., K 26/97, OTK 1997, nr 5-6, poz. 64.

15 Wyrok TK z 18.11.2014 r., K 23/12, OTK-A 2014, nr 10, poz. 113.

16 Projekt ustawy - https://legislacja.gov.pl/docs//2/12349409/12805420/12805421/dokument514502.pdf, dalej projekt ustawy,

17 Uzasadnienie projektu ustawy https://legislacja.gov.pl/docs//2/12349409/12805420/12805421/dokument514949.pdf, dalej uzasadnienie projektu ustawy,

18 Ocena skutków regulacji https://legislacja.gov.pl/docs//2/12349409/12805420/12805421/dokument515062.pdf, dalej ocena skutków regulacji.

19 Uzasadnienie projektu ustawy.

20 Art. 1 ust. 46 projektu o zmianie ustawy.

21 Art. 1 ust. 48 lit. a projektu o zmianie ustawy.

22 Art. 1 ust. 39 projektu o zmianie ustawy.

23 Art. 16 ust. 9 projektu o zmianie ustawy.

24 Art. 2 ust. 48 projektu o zmianie ustawy po poprawkach Senatu http://orka.sejm.gov.pl/opinie9.nsf/dok?OpenAgent&1532_u3, dalej ostateczny projekt ustawy.

25 https://taxfoundation.org/2021-international-tax-competitiveness-index/.

26 Art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa, Dz.U.2021.1540, dalej ordynacja podatkowa.

27 Sprawozdanie z komisji z dnia 30 września 2021 r. https://www.sejm.gov.pl/sejm9.nsf/druk.xsp?nr=1597-A.

Tomasz Mankiewicz

Adwokat. Menadżer działu prawnego – prawo korporacyjne, fuzje i przekształcenia Absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego. Od 2017 roku wpisany na listę adwokatów przy Okręgowej Radzie Adwokackiej w Warszawie. Jako menadżer Tomasz Mankiewicz koordynuje najbardziej skomplikowane projekty, w których ogniskują się kwestie zarówno prawa handlowego, jak i podatkowego, z uwzględnieniem wszelkich potencjalnych ryzyk prawnych oraz podatkowych. Świadczy pomoc prawną w języku polskim oraz angielskim. Jako ekspert adwokat Tomasz Mankiewicz regularnie wypowiada się w mediach branżowych, takich jak Forbes czy Puls Biznesu, w sprawach dotyczących bieżących zagadnień prawnych.

Nasze publikacje

rbiuletyn

 

lipiec-wrzesień 2023

RB Biuletyn numer 44

pobierz magazyn

Nasze publikacje

rb restrukturyzacje             russellbedford             rbdombrokersi