Ulga na złe długi w VAT

1. Uwagi ogólne

Zgodnie z obowiązującymi przepisami u.p.t.u., do końca 2018 r. dłużnik musiał skorygować podatek naliczony, jeśli nie zapłacił kwot wynikających z faktur w ciągu 150 dni od terminu zapłaty – bez względu na to, czy wierzyciel skorzystał z ulgi na złe długi, czy nie. Nieściągalność wierzytelności uważano za uprawdopodobnioną w przypadku, gdy wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie w ciągu 150 dni od dnia upływu terminu jej płatności, określonego w umowie lub na fakturze. W ramach uproszczeń dla przedsiębiorców, obowiązujących od 1 stycznia 2019 r., wprowadzono również zmiany wzakresie ulgi na złe długi w VAT. Najistotniejsza zmiana w tym zakresie dotyczy skrócenia terminu do uprawdopodobnienia nieściągalności wierzytelności ze 150 dni do 90 dni.

2. Skrócenie terminu do skorzystania przez wierzycieli z ulgi na złe długi

Przepis art. 89a ust. 1a u.p.t.u. od 1 stycznia 2019r. brzmi następująco: „Nieściągalność wierzytelności uważa się za uprawdopodobnioną w przypadku, gdy wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie wciągu 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności, określonego w umowie lub na fakturze”. Zatem zmiana pozwala na zmniejszenie podstawy opodatkowania oraz związanego z nią podatku należnego z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku niezapłaconych wierzytelności (które nie zostały także zbyte), od których terminu płatności upłynęło już 90 dni (wcześniej było to 150 dni). Jak zaznaczył ustawodawca w uzasadnieniu tej zmiany, celem jej wprowadzenia było upowszechnienie możliwości skorzystania z niej przez wierzyciela, który nie otrzymał swojej należności z tzw. ulgi na złe długi, przez skrócenie terminu dającego możliwość dokonania korekty przez wierzyciela.

Analogicznej zmiany dokonano również po stronie dłużnika (art. 89b ust. 1-2 u.p.t.u.). Polega ona na skróceniu terminu ze 150 do 90dni nadokonanie przez niego obowiązkowej korekty odliczonej kwoty podatku wynikającej z faktury w przypadku nieuregulowania należności wynikającej z tej faktury. Zmiany w art. 89b ust. 1-2 u.p.t.u. nakładają na dłużnika obowiązek dokonania takiej korekty, pozostawiając możliwość uniknięcia tego obowiązku w przypadku uregulowania należności odpowiednio wcałości lub wczęści, bądź gdy dłużnik jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, upadłościowego lub w trakcie likwidacji.

W ocenie ustawodawcy wprowadzone zmiany w zakresie skrócenia terminu do skorzystania z ulgi na złe długi po stronie wierzyciela niewątpliwie pozytywnie wpłyną na jego kondycję finansową, uwalniając (wcześniej) dodatkowe środki finansowe. W przypadku dłużnika skrócenie terminu spowoduje natomiast dodatkową mobilizację w spłacie wierzytelności, co w ostatecznym rozrachunku przełoży się na zmniejszenie zatorów płatniczych wobrocie gospodarczym. Krótszy termin dotyczący uprawdopodobnienia nieściągalności wierzytelności odnosi się przede wszystkim do wierzytelności powstałych od 1 stycznia 2019 r. Z przepisów przejściowych, zawartych w ustawie z 9 listopada 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym² odnoszących się do zmian w u.p.t.u. w zakresie ulgi na złe długi wynika, że ten nowy termin (90 dni) ma być stosowany również do wierzytelności powstałych przed 1 stycznia 2019 r., których nieściągalność została uprawdopodobniona po 31 grudnia 2018 r.

Przykład

Spółka wystawiła fakturę z terminem płatności na 10 stycznia 2019 r. Do kwietnia 2019 r. kontrahent nie zapłacił za wykonane usługi. Przedsiębiorca zamierza skorzystać z ulgi na złe długi. Od terminu płatności faktury minęło 90 dni (10 kwietnia 2019 r.). Spółka może więc skorzystać z nowego brzmienia art. 89a ust. 1a u.p.t.u. i dokonać korekty podstawy opodatkowania w deklaracji składanej za kwiecień 2019 r.

3. Pojęcie ulgi na złe długi

Zgodnie z ogólnymi zasadami rozliczania należnego zobowiązania z tytułu VAT, sprzedawca jest zobowiązany do natychmiastowego ujęcia w prowadzonej dokumentacji (ewidencji, rejestrach) wystawionej faktury VAT, potwierdzającej fakt dokonania czynności podlegającej opodatkowaniu, i rozliczenia VAT wynikającego z tego tytułu w rozliczeniu co do zasady za miesiąc, w którym powstał obowiązek podatkowy.

Zatem niezależnie od tego, czy należność wynikająca z wystawionej faktury zostanie przez jej odbiorcę (nabywcę towaru lub usługi) zapłacona czy też nie, podatnik jest zobowiązany do rozliczenia i uregulowania wynikającego z niej zobowiązania wobec budżetu państwa (podatku należnego VAT).

W przypadku gdy należności wynikające z wystawionych przez sprzedawcę faktur VAT są regulowane przez ich odbiorcę (nabywcę towarów i usług) terminowo, to rozliczenie i uiszczenie należnego zobowiązania podatkowego przez sprzedawcę oraz zapłata należności przez nabywcę mają często miejsce w tym samym okresie rozliczeniowym, a więc należny VAT jest regulowany przez dostawcę ze środków otrzymanych od nabywcy.

Problem pojawia się wówczas, gdy dostawca nie otrzymuje zapłaty. W takiej sytuacji nie dość, że ponosi on konkretne koszty, które nie przynoszą przychodu, to ponadto po jego stronie powstaje jeszcze obowiązek uiszczenia zwłasnych środków należnego VAT.

4. Korzyści dla wierzyciela, wynikające z ulgi na złe długi

Zastosowanie procedury ulgi na złe długi pozwala, po spełnieniu określonych warunków, na skorygowanie VAT należnego wynikającego z faktur nieopłaconych przez odbiorców. Stosownie do treści obecnie obowiązującego przepisu art. 89a ust. 1 u.p.t.u., podatnik może skorygować podstawę opodatkowania oraz podatek należny z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona.

Korekta dotyczy również podstawy opodatkowania i kwoty podatku przypadającej na część kwoty wierzytelności, której nieściągalność została uprawdopodobniona. Korekta podatku należnego może dotyczyć także kwoty podatku przypadającej na część kwoty wierzytelności odpisanej jako nieściągalna lub której nieściągalność została uprawdopodobniona.

5. Zasady korzystania z ulgi na złe długi przez wierzyciela

Dokonanie korekty podstawy opodatkowania i podatku należnego (czyli skorzystanie z ulgi na złe długi) jest możliwe po spełnieniu warunków przedstawionych w art. 89a ust. 2 u.p.t.u. Na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której dokonuje się korekty, muszą być spełnione następujące warunki:

1) dostawa towaru (lub świadczenie usług) jest dokonana na rzecz podatnika VAT czynnego, niebędącego w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego wrozumieniu ustawy z 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne³, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji,

2) na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której dokonuje się korekty:

a) wierzyciel i dłużnik są podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni,

b) dłużnik nie jest w trakcie wyżej wymienionego postępowania restrukturyzacyjnego, upadłościowego lub w trakcie likwidacji;

3) od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły dwa lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona.

Główną przeszkodą skorzystania z ulgi na złe długi przez wierzyciela jest to, że dłużnik często na dzień korekty może już być w upadłości lub w trakcie likwidacji. Dlatego przed skorzystaniem z ulgi warto się upewnić, czy nie wystąpiły powyższe przesłanki. Warunek skorzystania z ulgi na złe długi, który wymaga, aby na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której dokonuje się korekty, dłużnik nie był w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, upadłościowego lub w trakcie likwidacji, jest przyczyną licznych sporów pomiędzy podatnikami a organami, i na jego tle pojawiły się wątpliwości w orzecznictwie sądów administracyjnych.

W konsekwencji NSA postanowieniem z 6 grudnia 2018 r.⁴ skierował do TSUE następujące pytania prejudycjalne:

1) czy przepisy dyrektywy Rady 2006/112/ WE5 – w szczególności art. 90 ust. 2 tej dyrektywy – przy uwzględnieniu zasad neutralności podatkowej i proporcjonalności, zezwalają na wprowadzenie w prawie krajowym ograniczenia możliwości obniżenia podstawy opodatkowania w razie częściowego lub zupełnego niewywiązania się z płatności ze względu na określony status podatkowy dłużnika i wierzyciela?

2) w szczególności czy prawo unijne nie stoi na przeszkodzie ustanowieniu w prawie krajowym regulacji dopuszczającej możliwość skorzystania z „ulgi na złe długi” pod warunkiem, że w dacie wykonania usługi/dostawy towarów oraz w dniu poprzedzającym dzień złożenia korekty deklaracji podatkowej w celu skorzystania z tej ulgi: – dłużnik nie jest w trakcie postępowania upadłościowego albo w likwidacji? – wierzyciel i dłużnik są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni?

Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez NSA (Polska) 24 kwietnia 2019 r. – w sprawie E. Sp. z o.o. Sp. k. przeciwko Ministrowi Finansów⁶ czeka na rozstrzygnięcie przez TSUE. Ponadto obecnie nie ma wymogu powiadamiania przez wierzyciela dłużnika o zamiarze skorygowania podatku należnego od wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona. W konsekwencji wierzyciel nie musi czekać na otrzymanie zawiadomienia od dłużnika. W tym miejscu warto zwrócić uwagę na wyrok WSA w Białymstoku z 22 kwietnia 2015 r.

Orzeczenie

Przepis art. 89a ust. 1 u.p.t.u. nie uzależnia możliwości dokonania odliczenia od wiedzy podatnika, tylko od stanu faktycznego zastałego na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji. To oznacza, że jeżeli skarżąca nie wiedziała o ogłoszeniu upadłości dłużnika w dniu składania deklaracji, powinna dokonać korekty w miesiącu, w którym się o tym dowiedziała⁷.

6. Korekta VAT należnego

Korekta może nastąpić w rozliczeniu za okres, wktórym nieściągalność wierzytelności uznaje się za uprawdopodobnioną, pod warunkiem, że do dnia złożenia przez wierzyciela deklaracji podatkowej za ten okres wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie. W przypadku gdy po złożeniu deklaracji, w której dokonano korekty, należność została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie, wierzyciel jest zobowiązany do zwiększenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego w rozliczeniu za okres, w którym należność została uregulowana lub zbyta. W przypadku częściowego uregulowania należności podstawę opodatkowania oraz kwotę podatku należnego zwiększa się w odniesieniu do tej części. Wraz z deklaracją podatkową, w której podatnik (wierzyciel) dokonuje korekty, powinien on złożyć zawiadomienie o tej korekcie właściwemu dla niego naczelnikowi US, wraz z podaniem kwoty korekty oraz danych dłużnika. Podatnik powinien złożyć zawiadomienie na formularzu VAT-ZD „Zawiadomienie o skorygowaniu podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego”.

Należy zauważyć, że postanowienia art. 89a ust. 3 u.p.t.u. precyzują wyłącznie najwcześniejszy okres rozliczeniowy, w jakim może zostać rozliczona ulga na złe długi. Nie wyznacza natomiast końcowych ram czasowych dla skorzystania z tego prawa, co oznacza, że nawet jeżeli wierzyciel z różnych względów nie ujął ulgi w rozliczeniu za najwcześniejszy okres, może to uczynić w rozliczeniu za kolejny okres rozliczeniowy. Jedynym ograniczeniem czasowym dla skorzystania z ulgi na złe długi jest ograniczenie określone w art. 89a ust. 2 pkt 5 u.p.t.u., zgodnie z którym z ulgi na złe długi można skorzystać, jeżeli od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły dwa lata, licząc od końca roku, w którym ta faktura została wystawiona.

Przykład

Firma wystawiła fakturę za wykonane usługi z terminem płatności do 31 października 2018 r. Jednak kontrahent nie zapłacił wynikającej z niej należności. Mając na uwadze, że od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona, firma do końca 2020 r. ma czas na korektę podstawy opodatkowania i podatku należnego.

W przypadku gdy po dokonaniu stosownej korekty podatku należnego należność uznana za nieściągalną zostanie przez dłużnika uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie, wierzyciel jest zobowiązany do zwiększenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego w rozliczeniu za okres, w którym należność została uregulowana lub zbyta. W przypadku częściowego uregulowania należności podstawę opodatkowania oraz kwotę podatku należnego zwiększa się w odniesieniu do tej części.

7. Skutki dla dłużnika niezapłacenia należności w terminie 90 dni od daty płatności

Niezapłacenie przez kontrahenta (dłużnika) podatku wynikającego z faktury wywołuje skutki podatkowe również u tego dłużnika. W przypadku nieuregulowania należności wynikającej z faktury dokumentującej dostawę towarów lub świadczenie usług w Polsce w terminie 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności, określonego w umowie lub na fakturze, dłużnik jest zobowiązany do korekty odliczonej kwoty podatku wynikającej z tej faktury – w rozliczeniu zaokres, wktórym upłynął 90.dzień od dnia upływu terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze (art. 89b ust. 1 u.p.t.u.). Korekty należy dokonać w rozliczeniu za okres, w którym upłynął 90. dzień od dnia upływu terminu płatności. Dłużnik musi skorygować podatek naliczony, jeśli nie zapłaci kwot wynikających z faktur – bez względu na to, czy wierzyciel skorzysta z ulgi na złe długi, czy też nie.

Przykład

Kontrahent otrzymał fakturę na kwotę 6 150 zł (w tym 1 150 zł VAT) z terminem płatności do 31 stycznia 2020 r. Jednak kontrahent nie zapłacił tej faktury przed upływem 90 dni, tj. do 1 maja 2020 r. A zatem odliczony podatek naliczony w kwocie 1 150 zł powinien wykazać jako należny w deklaracji za maj 2020 r.

Jeśli dłużnik uregulował należność najpóźniej w ostatnim dniu okresu rozliczeniowego, w którym upłynął 90. dzień od dnia upływu terminu płatności tej należności, to nie ma obowiązku korygowania podatku naliczonego. W przypadku częściowego uregulowania należności wterminie 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności, określonego w umowie lub na fakturze, korekta dotyczy podatku naliczonego przypadającego na nieuregulowaną część należności.

Przykład

Dłużnik nie zapłacił za fakturę wystawioną na kwotę 12 300 zł (w tym 2 300 zł VAT) z terminem płatności do 31 stycznia 2020 r. w ciągu 90 dni po tym terminie płatności (tj. do 1 maja 2020 r.). Jednak do końca maja 2020 r. zapłacił połowę należności – 6 150 zł (wtym 1 150 zł VAT). A zatem wrozliczeniu za maj 2020 r. dłużnik powinien dokonać korekty podatku naliczonego odliczonego z niezapłaconej faktury, jednak dokona korekty w kwocie 1 150 zł, ponieważ przed upływem okresu rozliczeniowego, w którym upłynęło 90 dni, licząc od terminu płatności faktury, zapłacił połowę kwoty wynikającej z faktury.

Ponadto dłużnik nie musi korygować naliczonego VAT, gdy w ostatnim dniu miesiąca, wktórym upływa 90. dzień od dnia upływu terminu płatności, jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, upadłościowego lub w trakcie likwidacji (art. 89b ust. 1b u.p.t.u.). Przepis art. 89b ust. 1b u.p.t.u. obowiązujący od 1 lipca 2015 r. wyjaśnił sporną kwestię dotyczącą tego, czy syndyk masy upadłościowej jest zobowiązany dokonywać korekty deklaracji w zakresie odliczenia podatku naliczonego powstałego przed ogłoszeniem upadłości.

Orzeczenie

Zarówno wykładnia systemowa, jak i celowościowa sprzeciwia się nałożeniu na dłużnika pozostającego w stanie upadłości obowiązku dokonania korekty, o której mowa w art. 89b u.p.t.u., jeżeli w dniu dokonania korekty postępowanie upadłościowe już się toczyło. Podatnik (dłużnik) pozostający w upadłości w ogóle nie jest zobowiązany do odpowiedniego pomniejszenia podatku naliczonego zgodnie z art. 89b ust. 1 u.p.t.u. (wbrzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2013 r.) w związku z tym, że pozostawał w stanie upadłości⁸.

8. Sankcja w uldze na złe długi a dodatkowe zobowiązanie

Do 31 grudnia 2016 r. obowiązywał przepis art. 89b ust. 6 u.p.t.u., zgodnie z którym organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej miał możliwość nakładania na dłużnika sankcji (dodatkowego zobowiązania podatkowego) w sytuacji naruszenia przez niego obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego. Dodatkowe zobowiązanie podatkowe za niedokonanie korekty podatku naliczonego było ustalane w wysokości 30% kwoty podatku wynikającego z nieuregulowanych faktur, który nie został skorygowany. Warto zaznaczyć, że w stosunku do osób fizycznych, które za ten czyn (tzn. nieskorygowania podatku naliczonego) ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo przestępstwo skarbowe, nie ustalało się dodatkowego zobowiązania.

Przykład

Kontrahent otrzymał fakturę na kwotę 6 150 zł (w tym 1 150 zł VAT) z terminem płatności do 30 września 2016 r. Kontrahent nie zapłacił tej faktury przed upływem 150 dni, tj. do 27 lutego 2017 r. Zatem odliczony podatek naliczony w kwocie 1 150 zł powinien wykazać jako należny w deklaracji za luty 2017 r. Jednak podatnik nie dokonał korekty podatku naliczonego za luty 2017 r. Zatem w przypadku kontroli organ podatkowy nałoży na dłużnika sankcję w wysokości 30% odliczonego podatku – ta sankcja wyniesie: 1 150 zł x 30% = 345 zł.

Od 1 stycznia 2017 r. obowiązują zmiany w VAT wprowadzone ustawą z 7 lipca 2016 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw9 . W wyniku tej nowelizacji usunięto ust. 6 w art. 89b u.p.t.u., który dotyczył sankcji za naruszenie obowiązków związanych z ulgą na złe długi. Powyższe wiąże się z wprowadzeniem od 1 stycznia 2017 r. sankcji podatkowych za nierzetelne rozliczanie podatku, skutkujące zaniżeniem zobowiązania podatkowego lub zawyżeniem podatku naliczonego nad należnym, przewidzianym do zwrotu lub do rozliczenia w następnych okresach rozliczeniowych (art. 112b i art. 112c u.p.t.u.). Nie jest bowiem zasadne obciążanie podatnika obiema sankcjami. Sankcje określone w art. 112b i art. 112c u.p.t.u. stosuje się począwszy od okresu rozliczeniowego od 1 stycznia 2017 r.

Wynikające z przepisów obowiązujących do 31 grudnia 2016 r. sankcje za naruszenie obowiązków wynikających z art. 89b ust. 1 u.p.t.u. (związane z koniecznością skorygowania wokreślonych wtym przepisie okolicznościach odliczonej kwoty podatku wynikającej z faktury, z której należność nie została uregulowana) są nadal stosowane w odniesieniu do okresów rozliczeniowych przypadających przed 1 stycznia 2017 r. Zatem do okresów rozliczeniowych przypadających przed 1 stycznia 2017 r. przepis art. 89b ust. 6 u.p.t.u. stosuje się w brzmieniu sprzed nowelizacji.

9. Instrukcja skorzystania z ulgi na złe długi

W celu skorzystania z ulgi na złe długi należy wykonać następujące czynności:

1) krok 1 – przejrzeć wszystkie stare, niezapłacone faktury (wierzytelności), od których upłynęło już 150 dni (po zmianach – 90 dni) od terminu ich płatności, i sprawdzić czy od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły dwa lata, począwszy od końca roku, w którym zostały wystawione;

2) krok 2 – sprawdzić czy w dniu dokonania dostawy towaru lub świadczenia usługi dłużnik był podatnikiem zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny i nie był w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, upadłościowego lub likwidacji;

3) krok 3 – sprawdzić czy na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której dokonuje się korekty podatku należnego, dłużnik nadal jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny i nie jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, upadłościowego lub w trakcie likwidacji;

4) krok 4 – dokonać korekty należnego zobowiązania podatkowego (tzn. skorygować podstawę opodatkowania oraz podatek należny);

5) krok 5 – wraz z deklaracją podatkową, w której dokonano korekty, zawiadomić o tej korekcie właściwego miejscowo dla wierzyciela naczelnika US na formularzu VAT-ZD wraz z podaniem kwoty korekty oraz danych dłużnika;

6) krok 6 – jeśli po dokonaniu korekty należność została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie, wierzyciel powinien zwiększyć podstawę opodatkowania oraz kwoty podatku należnego w rozliczeniu za okres, w którym należność została uregulowana lub zbyta.

10. Wyjaśnienia do wzoru VAT-ZD – zawiadomienie o skorygowaniu podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego 

10.1. Wzór VAT-ZD (1)

Wzór zawiadomienia VAT-ZD został zamieszczony w rozporządzeniu ministra finansów z 14 grudnia 2012 r. w sprawie wzoru zawiadomienia o skorygowaniu podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego¹⁰ i ma być stosowany do czasu wejścia w życie nowelizacji u.p.t.u. dokonanej ustawą o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw¹¹ (dalej z.u.p.t.u.19). Termin ten przewidziano na 1 lipca 2020 r.

10.2. Podmiot składający VAT-ZD

Formularz VAT-ZD stanowi załącznik do deklaracji VAT-7, VAT-7K, VAT-7D i jest składany przez wierzyciela, który w wyżej wymienionej deklaracji pomniejszył podstawę opodatkowania oraz należny VAT na podstawie art. 89a u.p.t.u., a zatem skorzystał z ulgi na złe długi.

10.3. Termin złożenia VAT-ZD

Formularz VAT-ZD składa się w terminie składania deklaracji VAT, w której podatnik dokonuje korekty podatku należnego na podstawie art. 89a u.p.t.u.

10.4. Miejsce składania VAT-ZD

Miejscem składania VAT-ZD jest US właściwy dla podatnika (wierzyciela), w którym składa on deklaracje VAT.

10.5. Dane zawarte w zawiadomieniu

W części A zawiadomienia VAT-ZD podatnik (wierzyciel) zamieszcza dane identyfikacyjne dotyczące jego samego. Natomiast w części B zawiadomienia podatnik zamieszcza dane identyfikacyjne dotyczące dłużnika oraz informacje dotyczące kwoty korekt podstawy opodatkowania i podatku należnego (numer faktury i datę jej wystawienia, datę upływu terminu płatności, kwotę korekty podstawy opodatkowania oraz kwotę korekty podatku należnego).

11. Planowane zmiany dotyczące ulgi na złe długi

W art. 1 pkt 13 z.u.p.t.u.19 wprowadzono zmiany w zakresie ulgi na złe długi. Wprowadzono nowe brzmienie art. 89a ust. 5 i wykreślono ust. 8 u.p.t.u. Po zmianie art. 89a ust. 5 u.p.t.u. brzmi następująco: „Wierzyciel informuje okorekcie, októrej mowa wust. 1, właściwego dla niego naczelnika urzędu skarbowego wdeklaracji podatkowej, wktórej dokonuje tej korekty”. Zmiana ta zacznie obowiązywać od 1 lipca 2020 r.

Zgodnie z dotychczasowym brzmieniem art. 89a ust. 5 u.p.t.u. wierzyciel jest obowiązany wraz z deklaracją podatkową, w której dokonuje korekty, zawiadomić o tej korekcie właściwego dla niego naczelnika urzędu skarbowego wraz z podaniem kwot korekty i danych dłużnika (zawiadomienie VAT-ZD). Po wejściu w życie ww. zmian nie będzie już wymogu dołączania zawiadomienia. W wyniku zmiany informacja na temat korzystania przez wierzyciela z ulgi na złe długi wobec konkretnych faktur będzie wynikała już z samej struktury nowego pliku JPK_VAT, stąd zrezygnowano z konieczności dołączania dodatkowych załączników do deklaracji. Stanowi to uproszczenie dla podatników w sposobie rozliczania VAT. Zmiana miała wejść w życie od 1 kwietnia 2020 r., jednak w związku z trwającą epidemią, na podstawie art. 58 ustawy z 31 marca 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie systemu ochrony zdrowia związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19¹², termin wejścia nowelizacji przesunięto na 1 lipca 2020 r.

_________________________________________

1 T.j. Dz.U. 2020 poz. 106.

2 Dz.U. 2018 poz. 2244.

3 T.j. Dz.U. 2020 poz. 814.

4 Sygn. akt I FSK 2261/15, Legalis.

5 Dyrektywa 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, Dz.Urz. UE L 347/1.

6 C-335/19, Legalis.

7 Sygn. akt I SA/Bk 214/15, Legalis.

8 Wyrok NSA z 26 lipca 2015 r., sygn. akt I FSK 1494/13, Legalis.

9 Dz.U. 2016 poz. 1052.

10 Dz.U. 2012 poz. 1451.

11 Dz.U. 2019 poz. 1520.

Artykuł pochodzi z książki Wydawnictwa C.H. Beck „Instrukcje księgowe i podatkowe” pod. red. prof. nadzw. dr. hab. Artura Hołdy, plus płyta CD, wyd. 2, 2020 r., https://www.ksiegarnia.beck.pl/19340-instrukcje-ksiegowe-i-podatkowe-artur-holda