languageRU      languageEN      internationalInternational        phoneZadzwoń do nas: 22 276 61 80

Jesteś tutaj:Start/O RB/Doradztwo Prawne i Podatkowe RB Biuletyn/Numer 10 - Doradztwo Prawne i Podatkowe RB Biuletyn/Podział przez wydzielenie – rozliczenie przejęcia przez spółkę przejmującą (nowo zawiązaną) aktywów spółki przejmowanej wg wartości godziwej, przejęcie metodą nabycia
środa, 26 czerwiec 2019 10:30

Podział przez wydzielenie – rozliczenie przejęcia przez spółkę przejmującą (nowo zawiązaną) aktywów spółki przejmowanej wg wartości godziwej, przejęcie metodą nabycia

Bardzo często pożądanym efektem procedury podziału przez wydzielenie jest prezentacja dla celów bilansowych przez poszczególne spółki przejmujące lub spółki nowo zawiązane przejętych aktywów od spółki dzielonej wg wartości godziwej (rynkowej). Przedmiotowa procedura powinna być przeprowadzona szybko, efektywnie oraz przy możliwie maksymalnym ograniczeniu ryzyk prawnych, podatkowych oraz bilansowych. Należy ją odpowiednio zaplanować, w tym dokonać oszacowania i wyboru metody wyceny przedsiębiorstwa i/lub wyodrębnianych zorganizowanych części przedsiębiorstwa, w tym wyceny poszczególnych składników, biorąc pod uwagę chronologię procesu podziału przez wydzielenie określoną w przepisach ustawy z 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych1 (dalej k.s.h.) oraz założenia biznesowe całego procesu.

I. Wprowadzenie

Zgodnie z art. 529 § 1 k.s.h. podział spółki kapitałowej może być dokonany:

1) przez przeniesienie całego majątku spółki dzielonej na inne spółki za udziały lub akcje spółki przejmującej, które obejmują wspólnicy spółki dzielonej (podział przez przejęcie);

2) przez zawiązanie nowych spółek, na które przechodzi cały majątek spółki dzielonej za udziały lub akcje nowych spółek (podział przez zawiązanie nowych spółek);

3) przez przeniesienie całego majątku spółki dzielonej na istniejącą i na nowo zawiązaną spółkę lub spółki (podział przez przejęcie i zawiązanie nowej spółki);

4) przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę lub na spółkę nowo zawiązaną (podział przez wydzielenie).

Stosownie do przepisu art. 529 § 3 k.s.h. wspólnicy spółki dzielonej mogą otrzymać obok udziałów lub akcji spółek przejmujących bądź spółek nowo zawiązanych dopłaty w gotówce nieprzekraczające łącznie 10% wartości bilansowej przyznanych udziałów lub akcji właściwej spółki przejmującej, określonej według oświadczenia, o którym mowa w art. 534 § 2 pkt 4, bądź 10% wartości nominalnej przyznanych udziałów lub akcji właściwej spółki nowo zawiązanej. Dopłaty spółki przejmującej są dokonywane z zysku bądź z kapitału zapasowego tej spółki. W przypadkach, o których mowa w punktach 1-3 wskazanych powyżej, spółka dzielona zostaje rozwiązana bez przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego w dniu wykreślenia jej z rejestru (dzień podziału). Natomiast w przypadku, o którym mowa w pkt. 4, tj. w przypadku podziału przez wydzielenie spółka dzielona nie zostaje wykreślona z rejestru i funkcjonuje nadal, zaś wydzielenie nowej spółki następuje w dniu jej wpisu do rejestru. W przypadku przeniesienia części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę, wydzielenie następuje w dniu wpisu do rejestru podwyższenia kapitału zakładowego spółki przejmującej (dzień wydzielenia). W myśl art. 531 § 1 k.s.h., spółki przejmujące lub spółki nowo zawiązane powstałe w związku z podziałem wstępują z dniem podziału bądź z dniem wydzielenia w prawa i obowiązki spółki dzielonej, określone w planie podziału.

Zgodnie z przepisem art. 534 § 1 k.s.h. plan podziału powinien zawierać co najmniej:

1) typ, firmę i siedzibę każdej ze spółek uczestniczących w podziale;

2) stosunek wymiany udziałów lub akcji spółki dzielonej na udziały lub akcje spółek przejmujących bądź spółek nowo zawiązanych i wysokość ewentualnych dopłat;

3) zasady dotyczące przyznania udziałów lub akcji w spółkach przejmujących lub w spółkach nowo zawiązanych;

4) dzień, od którego udziały lub akcje wymienione w pkt. 3 uprawniają do uczestnictwa w zysku poszczególnych spółek przejmujących bądź spółek nowo zawiązanych;

5) prawa przyznane przez spółki przejmujące lub spółki nowo zawiązane wspólnikom oraz osobom szczególnie uprawnionym w spółce dzielonej;

6) szczególne korzyści dla członków organów spółek, a także innych osób uczestniczących w podziale, jeżeli takie zostały przyznane;

7) dokładny opis i podział składników majątku (aktywów i pasywów) oraz zezwoleń, koncesji lub ulg przypadających spółkom przejmującym lub spółkom nowo zawiązanym;

8) podział między wspólników dzielonej spółki udziałów lub akcji spółek przejmujących lub spółek nowo zawiązanych oraz zasady podziału.

Jak wynika już z samej kolejności wymienienia elementów planu podziału, parytet wymiany jest jednym z najistotniejszych elementów, gdyż stanowi podstawę wyliczenia warunków ekonomicznych podziału i jego konsekwencji dla wspólników.

II. Parytet wymiany

Bezwzględnie obowiązujące przepisy k.s.h. w zakresie procedury podziału spółki kapitałowej przez wydzielenie wskazują, iż plan podziału spółki, w zakresie wyceny majątku, powinien wskazywać co najmniej:

• stosunek wymiany udziałów lub akcji spółki dzielonej na udziały lub akcje spółek przejmujących bądź spółek nowo zawiązanych i wysokość ewentualnych dopłat2 ;

• dokładny opis i podział składników majątku (aktywów i pasywów) oraz zezwoleń, koncesji lub ulg przypadających spółkom przejmującym lub spółkom nowo zawiązanym3 .

Zgodnie z jednym ze stanowisk4 , parytet wymiany ma zatem określać, jaką liczbę udziałów (akcji) oraz o jakiej wartości nominalnej otrzymają wspólnicy spółki dzielonej w spółce przejmującej lub spółce nowo zawiązywanej. Plan podziału powinien, przy określaniu stosunku wymiany, odzwierciedlać relacje między wartością majątków spółek z jednoczesną możliwością przyznania dopłat wspólnikom spółki dzielonej na warunkach określonych w art. 529 § 3 k.s.h. Dopłaty te nie mogą przekraczać 10% wartości bilansowej przyznanych udziałów (akcji) spółki przejmującej.

Należy wskazać, iż decyzję o przyznaniu w wyniku podziału przez wydzielenie określonej liczby udziałów oraz o ich wartości nominalnej w spółce przejmującej podejmują zarządy spółek uczestniczących w podziale. Oznacza to, iż wartość, o jaką zostanie podwyższony kapitał zakładowy – a w konsekwencji wartość przyznanych udziałów spółki przejmującej na rzecz akcjonariusza spółki dzielonej – stanowi decyzję „biznesową”, przy zastrzeżeniu m.in. art. 154 § 3 k.s.h. (wartość wkładu do spółki przejmującej musi być nie niższa niż wartość podwyższenia kapitału zakładowego w spółce przejmującej).

W przypadku procedury podziału przez wydzielenie, zakładającej przeniesienie części majątku spółki dzielonej do spółki już istniejącej, wydzielenie następuje w dniu wpisu do rejestru podwyższenia kapitału zakładowego spółki przejmującej (dzień wydzielenia)5 . Należy wskazać, iż do podziału spółki przez wydzielenie6 stosuje się odpowiednio przepisy7 dotyczące powstania właściwego typu spółki przejmującej, z wyłączeniem przepisów o wkładach niepieniężnych, jeżeli szczególne przepisy regulujące podział nie stanowią inaczej. Przedmiotowy zapis odnosi się w szczególności do procedury podwyższenia kapitału zakładowego w spółce przejmującej – sp. z o.o. Oznacza to, iż udziały w spółce przejmującej w podwyższonym kapitale zakładowym nie mogą być obejmowane poniżej ich wartości nominalnej. Jednakże może wystąpić sytuacja odwrotna, tj. wartość wkładu do spółki kapitałowej może być wyższa niż wartość podwyższenia kapitału zakładowego (tzw. agio). W konsekwencji, jeżeli udział jest obejmowany po cenie wyższej od wartości nominalnej, nadwyżkę przelewa się do kapitału zapasowego8 .

Należy wskazać, iż zagadnienie parytetu wymiany występuje również przy procedurze łączenia spółek kapitałowych9 . Za parytet wymiany uznawany jest odpowiednio stosunek wymiany udziałów/ akcji (łączących się spółek). Plan połączenia powinien wskazać, za ile udziałów albo akcji spółki przejmowanej wspólnik tej spółki otrzyma określoną liczbę udziałów albo akcji spółki przejmującej. „Kluczowym zagadnieniem w tym elemencie planu jest zachowanie właściwych proporcji między wyodrębnianą masą majątkową a udziałami (akcjami), które są do niej niejako przywiązane. Wymaga to wykonania niezbędnych wycen (nawet traktujących wyodrębnione masy majątkowe osobno – jest to zresztą kwestia konkretnej sytuacji, gdyż mogą być one różne), które nie muszą (i raczej nie powinny) mieć nic wspólnego z wyceną na potrzeby ustalenia stosunku wymiany (…)”10. Zgodnie ze stanowiskiem U. Roge11, parytet obliczany jest najczęściej w oparciu o wycenę majątków spółek uczestniczących w podziale i jest wynikiem relacji pomiędzy wartością tych udziałów. „Wycena nie polega na określeniu wartości poszczególnych składników majątkowych i niemajątkowych (aktywów i pasywów) i ich zsumowaniu, ale w oparciu o wycenę przedsiębiorstwa spółki z uwzględnieniem jej pozycji rynkowej i wartości renomy (goodwill). Zwłaszcza w przypadku spółek o znanej, powszechnie rozpoznawanej marce i z długą tradycją, największą wartością niematerialną może być goodwill”. „Przepisy k.s.h. nie wskazują metod wyceny, pozostawiając tę kwestię naukom ekonomicznym. Znanych jest kilkanaście metod wyceny przedsiębiorstw, a dla konkretnej spółki powinna być starannie wybrana najbardziej adekwatna metoda, w zależności od jej sytuacji, w taki sposób, aby interesy wspólników (akcjonariuszy) były najlepiej chronione”.

W praktyce ustalania parytetu wymiany przyjmuje się najczęściej, że wycena powinna być oparta na wartości godziwej (fair value) majątku obu spółek. Wartość godziwą można zdefiniować jako „cenę, jaką można uzyskać ze sprzedaży składnika majątku przy założeniu, że sprzedawca i nabywca działają rozważnie i we własnym interesie, posiadają wszelkie niezbędne informacje, a żadna ze stron nie działa pod przymusem”. Standardem jest stosowanie metody zdyskontowanych przepływów pieniężnych (DCF - discounted cash flow models), która pozwala na najlepsze odzwierciedlenie planów rozwojowych. W przypadku spółek publicznych punktem odniesienia są również notowania z kilku poprzedzających miesięcy. W przypadku spółek niepublicznych typowym „benchmarkiem” są odpowiednie, operacyjne lub finansowe, wskaźniki wyceny w porównywalnych transakcjach lub branżowych spółkach notowanych12. Wybór metody wyceny stanowi jednak nie tylko materię nauk ekonomicznych.

Poprzez art. 538 § 1 pkt 2 k.s.h. ocena zasadności zastosowanych metod wyceny objęta została regulacją prawa handlowego. Zgodnie z tym przepisem biegły w pisemnej opinii wskazuje metody użyte dla określenia proponowanego w planie podziału stosunku wymiany udziałów lub akcji wraz z oceną zasadności ich zastosowania. Nie ma przeszkód, aby przyjąć różne metody wyceny dla każdej ze spółek uczestniczących w podziale, z tym, że wycena spółki dzielonej powinna być dokonana według wartości godziwej, którą należy rozumieć jako odpowiednik wartości rynkowej13. W określonych przypadkach metody te mogą być poddane weryfikacji biegłego.

Podsumowując, decyzją strategiczną zarządów spółek uczestniczących w podziale jest określenie parytetu wymiany przy podziale przez wydzielenie, z uwagi na fakt określenia proporcji w zakresie podwyższenia kapitału zakładowego i kapitału zapasowego w spółce przejmującej. Dodatkowo, przepisy nie precyzują konkretnej metody wyceny, w oparciu o którą zostanie ustalony parytet wymiany. Jednakże wartość zbywcza (godziwa) wydzielanej zorganizowanej części przedsiębiorstwa nie może być nie niższa niż wartość podwyższenia kapitału zakładowego w spółce przejmującej.

III. Dokładny opis i podział składników majątku (aktywów i pasywów)

Przepisy k.s.h. w zakresie przygotowania planu podziału nie precyzują stopnia szczegółowości opisu i podziału składników majątku (aktywów i pasywów) przypisywanych do spółki przejmującej.

„Nie jest jasne, co oznacza, że opis ma być „dokładny” (art. 534 § 1 pkt 7). Powinien to być, jak się wydaje, taki opis, który pozwala na jednoznaczną identyfikację każdego składnika majątkowego spółki dzielonej w celu „zadedykowania” go konkretnej spółce przejmującej albo nowo zawiązanej. Może to być opis zbiorczy, jeżeli tylko taki opis spełnia kryterium jednoznacznej identyfikowalności (np. wyposażenie biurowe określonego lokalu spółki, na które składa się łącznie określona liczba komputerów, biurek, krzeseł; wierzytelności handlowe od dłużnika X na łączną kwotę y). Dane źródłowe do sporządzenia tego opisu będą znajdować się w szczególności na kontach księgi głównej i ksiąg pomocniczych spółki dzielonej (zob. art. 15-17 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości, t.j. Dz.U. 2018 poz. 395 (dalej: u.o.r.)14. Opis przypisywanych aktywów w planie podziału powinien być na tyle szczegółowy, aby jednoznacznie można było wskazać, iż własność danego składnika majątkowego (konkretnego aktywu) przeszła ze spółki dzielonej na spółkę przejmującą. Jednakże „nieprecyzyjne” wskazanie poszczególnych pozycji aktywów oraz pasywów nie powoduje nieważności samego planu podziału.

Plan podziału powinien zawierać, oprócz dokładnego opisu i podziału składników majątku (aktywów i pasywów) podlegających wydzieleniu, również wskazanie ich wartości księgowej oraz wartości godziwej na określony dzień wskazany w planie podziału. Przedmiotowe zalecenie dotyczy kluczowych pozycji, w szczególności aktywów trwałych. Zalecenie to podyktowane jest praktycznymi aspektami wynikającymi z prawa bilansowego w zakresie ujęcia poszczególnych pozycji wg wartości godziwych w ewidencji rachunkowej spółki przejmującej.

IV. Ustalenie wartości majątku spółki dzielonej

Do planu podziału należy również dołączyć m.in.:

• ustalenie wartości majątku spółki dzielonej na określony dzień w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o ogłoszenie planu podziału15;

• oświadczenie zawierające informację o stanie księgowym spółki, sporządzoną dla celów podziału na dzień w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o ogłoszenie planu podziału, przy wykorzystaniu tych samych metod i w takim samym układzie jak ostatni bilans roczny16.

Przedmiotowe zapisy oznaczają, iż są to minimalne wymogi, które obligatoryjnie powinny być spełnione w planie podziału spółki. Nie wyklucza to jednak wskazania dodatkowych informacji, nie przewidzianych wprost przez przepisy k.s.h., w zakresie wyceny składników majątku w planie podziału. Dla celów sporządzenia informacji o stanie księgowym spółki dzielonej nie jest konieczne przedstawienie nowej inwentaryzacji17, wartości wykazane w ostatnim bilansie powinny być zmienione tylko w przypadku, gdy jest to konieczne dla odzwierciedlenia zmian w zapisach księgowych18. Przepisy k.s.h. nie wskazują, w jaki sposób należy ustalić wartość majątku spółki dzielonej na określony dzień w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o ogłoszenie planu podziału (art. 534 § 2 pkt 3 k.s.h.), analogicznie jak nie czynią tego w przypadku połączenia spółek (art. 499 § 2 pkt 3 k.s.h.). Zgodnie z tezą M. Rodzynkiewicza19, art. 499 § 2 pkt 3 k.s.h. nie wskazuje, czy chodzi o wycenę rynkową czy o wycenę księgową: „Porównanie do art. 499 § 2 pkt 4 wskazywałoby, że w pkt. 3 art. 499 § 2 chodzi o coś innego, tj. o wycenę rynkową, a nie o podanie wartości bilansowej. Jednakże, biorąc pod uwagę sformułowanie przepisu, nie sposób przyjmować, że w odniesieniu do każdej fuzji obligatoryjne jest dokonywanie wycen rynkowych. Możliwe jest także poprzestanie na wycenach bilansowych. A. Szumański (w: S. Sołtysiński, Kodeks spółek handlowych, t. IV, s. 331) przyjmuje, że w art. 499 § 2 pkt 3 chodzi o wycenę według tzw. wartości godziwej, co jest tezą wątpliwą, chociażby z tego powodu, że tzw. metoda nabycia, do której odnosi się taka wycena, nie jest jedyną rachunkową metodą rozliczenia fuzji w księgach rachunkowych. W szczególności, jeżeli zachodzą podstawy do rozliczenia fuzji tzw. metodą łączenia udziałów, to nie ma podstaw, aby wymagać dokonywania wycen według tzw. wartości godziwej”.

Podsumowując, pomimo możliwości ustalenia wartości majątku spółki dzielonej w oparciu o różne metody (np. metody księgowe, metody skorygowane księgowe – metoda skorygowana aktywów netto, metody dochodowe, metody porównawcze, czy inne metody lub grupy metod), zalecane przez doradcę jest – przy założeniu kluczowego celu procedury restrukturyzacyjnej – aby plan podziału określał wartość zbywczą (godziwą) spółki dzielonej na określony dzień w miesiącu poprzedzającym złożenie planu podziału do sądu rejestrowego. W oparciu o aktualny stan faktyczny, celowymi do zastosowania byłyby metody: DCF, porównawcze oraz skorygowanych aktywów netto.

V. Zmiana wartości wydzielanej zorganizowanej części przedsiębiorstwa pomiędzy dniem, na który zostaje sporządzony plan podziału, a dniem wydzielenia

Procedura podziału przez wydzielenie, z zastrzeżeniem art. 536 § 4 k.s.h., zakłada, iż zarząd spółki dzielonej zawiadamia zarząd spółki przejmującej o wszelkich istotnych zmianach w zakresie składników majątkowych (aktywów i pasywów), które nastąpiły między dniem sporządzenia planu podziału a dniem powzięcia uchwały o podziale. Przedmiotowa regulacja podyktowana jest ochroną członków zarządu spółki przejmującej odpowiedzialnych za pokrycie wkładów w podwyższonym kapitale zakładowym spółki przejmującej. Należy podkreślić, iż w przypadku spółki dzielonej prowadzącej faktyczną działalność gospodarczą w procedurze podziału przez wydzielenie, określona w planie podziału wartość majątku wydzielanego ze spółki dzielonej do spółki przejmującej ulega faktycznej zmianie, z uwagi na to, iż plan podziału przygotowywany jest w oparciu o dane finansowe sporządzane na dzień w miesiącu poprzedzającym przedłożenie planu podziału do Krajowego Rejestru Sądowego, a dzień podziału (tj. dzień wpisu podziału podwyższenia kapitału zakładowego spółki przejmującej) następuje po dniu podjęcia uchwały o podziale spółki dzielonej20. W konsekwencji należy podkreślić, iż istnieje znaczący odstęp czasu (minimum 8 tygodni21) pomiędzy tymi datami, w którym to okresie majątek wydzielany ze spółki dzielonej może ulec zmianie, np. należności mogą zostać spłacone, zobowiązania uregulowane, spółka dzielona może dokonać zakupu nowych aktywów, czy też mogą powstać nowe zobowiązania związane z wydzielaną zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa.

Należy podkreślić, iż różnice pomiędzy stanem aktywów i pasywów wykazanym w planie podziału w zakresie wydzielanej zorganizowanej części przedsiębiorstwa, a stanem wydzielanych aktywów i pasywów na dzień wydzielenia, muszą zostać odzwierciedlone w spółce przejmującej dla celów bilansowych.

Dla celów bilansowych, w celu uproszczenia procedury rozliczenia podziału przez wydzielenie w księgach spółki przejmującej, warto, aby spółka dzielona przygotowała informacje o wszelkich istotnych zmianach w zakresie składników majątku (aktywów i pasywów), które nastąpiły pomiędzy dniem sporządzenia planu podziału, a dniem powzięcia uchwały o podziale.

VI. Rozliczenie podziału metodą nabycia

Rozliczenie bilansowe przejścia wydzielanej zorganizowanej części przedsiębiorstwa przez spółkę przejmującą może zostać dokonane zgodnie z tzw. metodą nabycia22. Rozliczenie będzie polegało na sumowaniu poszczególnych pozycji aktywów i pasywów spółki przejmującej, według ich wartości księgowej, z odpowiednimi pozycjami aktywów i pasywów przejmowanej zorganizowanej części przedsiębiorstwa, według ich wartości godziwej ustalonej na dzień ich łączenia ze sobą (tj. na dzień wydzielenia). Mając na uwadze, iż podział przez wydzielenie zostanie dokonany do spółki przejmującej będącej spółką siostrą do spółki dzielonej, przedmiotowa procedura może być uznana dla celów prawa bilansowego za tzw. przekształcenie pod wspólną kontrolą. W konsekwencji, pomimo iż określenie w planie podziału wartości majątku wydzielanego ze spółki dzielonej do spółki przejmującej potencjalnie mogłoby się odbyć wg wartości księgowej (wg tzw. wartości księgowej netto, nieuwzględniającej wartości godziwej poszczególnych składników) oraz z pominięciem badania planu podziału przez biegłego rewidenta, zalecane przez doradcę jest, aby określenie to było dokonane wg wartości godziwej już w planie podziału.

W przypadku określenia wartości wydzielanej zorganizowanej części przedsiębiorstwa wg wartości księgowych (niższych niż wartość godziwa), spółka przejmująca powinna ująć po stronie pasywów – kapitały własne, tak określoną wartość. Oznacza to, iż mogłoby nie być podstawy prawnej, aby ująć jako kapitał zapasowy nadwyżkę wartości godziwej przejmowanej zorganizowanej części przedsiębiorstwa przez spółkę przejmującą w wyniku podziału, w stosunku do wartości podwyższenia kapitału zakładowego (odpowiadającej wartości księgowej).

Ewentualna nadwyżka (o dużej wartości) musiałaby być zaprezentowana jako „ujemna wartość firmy”. Mając na uwadze dalsze plany restrukturyzacyjne, w szczególności połączenie spółki przejmującej z jej jedynym udziałowcem, cele biznesowe procedury restrukturyzacyjnej mogłyby nie zostać osiągnięte.

Dodatkowo, w celu:

• uniknięcia ewentualnego ryzyka w zakresie zakwestionowania prawidłowości wskazania przez zarząd spółki przejmującej składników aktywów i pasywów przejmowanej zorganizowanej części przedsiębiorstwa wg wartości innych niż wskazanych w planie podziału,

• uniknięcia wątpliwości w zakresie wskazania skutecznego dla celów bilansowych dokumentu księgowego – będącego podstawą prawną zaksięgowania przeszacowanych, przejmowanych wartości składników rozliczanych metodą nabycia – tj. innego dokumentu niż plan podziału i wartości w nim wskazanych,

• uniknięcia wykreowania znaczącej ujemnej wartości firmy w spółce przejmującej, z uwagi na brak możliwości wykazania tzw. agio emisyjnego jako kapitału zapasowego (gdy dla celów planu podziału zgodnie z k.s.h. zostałaby przyjęta wartość wydzielanego przedsiębiorstwa wg wartości księgowych),

należy rozważyć, aby wartość godziwa wydzielanej zorganizowanej części przedsiębiorstwa wskazana została już w planie podziału, a dodatkowo została zaprezentowana informacja w planie podziału o przeszacowaniu do wartości godziwej kluczowych, wydzielanych składników aktywów i pasywów.

Ponadto należy wskazać, iż ewentualne różnice pomiędzy określoną w planie podziału wartością wydzielanej zorganizowanej części przedsiębiorstwa a wartością tej zorganizowanej części przedsiębiorstwa na dzień wydzielenia (tj. na dzień wpisu do rejestru podwyższenia kapitału zakładowego w spółce przejmującej) powinny być odpowiednio odzwierciedlone w księgach rachunkowych spółki przejmującej. Przedmiotowa korekta dotyczyłaby m.in. pozycji dodatniej lub ujemnej wartości firmy i/lub pozostałych przychodów operacyjnych lub pozostałych kosztów operacyjnych.

VII. Podsumowanie

Plan podziału musi wskazywać parytet wymiany, tj. stosunek wymiany akcji spółki dzielonej na udziały spółki przejmującej oraz wysokość ewentualnych dopłat. W konsekwencji, parytet wymiany musi określać liczbę udziałów oraz ich wartość nominalną, którą otrzymają wspólnicy spółki dzielonej w spółce przejmującej. Przepisy k.s.h. nie precyzują metody, w oparciu o którą ma zostać określony parytet wymiany. Przepisy k.s.h. nie określają też metody, w oparciu o którą powinno nastąpić ustalenie wartości majątku spółki dzielonej na określony dzień w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o ogłoszenie planu podziału. Kluczowym ograniczeniem dotyczącym ustalenia parytetu wymiany jest fakt, iż wartość zbywcza (godziwa) całej wydzielanej zorganizowanej części przedsiębiorstwa do spółki przejmującej nie może być niższa niż wartość podwyższenia kapitału zakładowego w spółce przejmującej. W przypadku określenia parytetu wymiany w oparciu o wartości księgowe – co jest dopuszczalne oraz zgodne z k.s.h. i skutkuje ustaleniem wartości wydzielanej zorganizowanej części przedsiębiorstwa również w oparciu o wartości księgowe – maksymalna wartość podwyższenia kapitałów własnych w spółce przejmującej powinna odpowiadać wartości wydzielanej zorganizowanej części przedsiębiorstwa (tj. wartości księgowej). W przypadku przeszacowania przejmowanych aktywów do wartości godziwej w spółce przejmującej, nadwyżka nie mogłaby być uwidoczniona jako wartość wkładu na kapitale zapasowym. Przedmiotowa nadwyżka zostałaby ukazana m.in. jako ujemna wartość firmy.

_________________________________________________________________

1 T.j. Dz.U. 2019 poz. 1037.

2 Art. 534 § 1 pkt 2) k.s.h.

3 Art. 534 § 1 pkt 7) k.s.h.

4 W. Pyzioł (red.), Kodeks spółek handlowych. Komentarz, LexisNexis, Warszawa 2008.

5 Art. 530 § 2 k.s.h.

6 Art. 529 § 2 k.s.h. – do podziału przez wydzielenie stosuje się przepisy o podziale spółek, dotyczące odpowiednio spółki przejmującej lub spółki nowo zawiązanej.

7 Art. 532 § 1 k.s.h.

8 Art. 154 § 3 k.s.h..

9 Art. 499 § 1 pkt 2) k.s.h.

10 R. Potrzeszcz, Kodeks spółek handlowych. Komentarz. Tytuł IV. Łączenie, podział i przekształcanie spółek. Tytuł V. Przepisy karne. Tytuł VI. Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i przepisy końcowe; (red.) T. Siemiątkowski, R. Potrzeszcz, LexisNexis, Warszawa 2011.

11 U. Roge, Komentarz do k.s.h., red. Z. Jara, wyd. 10, Warszawa 2015.

12 Zob. szerzej na ten temat M. Panfil, A. Szablewski, Wycena przedsiębiorstwa. Od teorii do praktyki, Warszawa 2011.

13 A. Szumański, [w:] S. Sołtysiński, A. Szajkowski, A. Szumański, J. Szwaja, Komentarz k.s.h., wyd. 2, t. IV, Warszawa 2009, s. 877.

14 M. Rodzynkiewicz, Kodeks spółek handlowych. Komentarz, wyd. VI, LexisNexis, Warszawa 2014.

15 Art. 534 § 2 pkt 3) k.s.h.

16 Art. 534 § 2 pkt 4) k.s.h.

17 Art. 534 § 3 pkt 1) k.s.h.

18 Art. 534 § 3 pkt 2) k.s.h.

19 M. Rodzynkiewicz, Kodeks spółek handlowych. Komentarz – art. 499 k.s.h., wyd. VI.

20 Art. 530 § 2 k.s.h.

21 Art. 539 § 1 k.s.h.

22 Art. 44b u.o.r.

Aleksandra Księżyk

Autorka jest radcą prawnym, od lipca 2014 r. związana z Russell Bedford. Kieruje Działem Prawnym w Kancelarii Russell Bedford. Zajmuje się przygotowaniem, a następnie wdrożeniem i przeprowadzeniem procesów połączeń, podziałów i przekształceń, a także tworzeniem i likwidacją podmiotów. W zakresie postępowań opracowuje strategie procesowe lub negocjacyjne.Realizuje niestandardowe projekty i wdraża nieszablonowe rozwiązania, przygotowywane zgodnie z indywidualnymi potrzebami klientów. W swojej praktyce zajmowała się szeroko rozumianym doradztwem gospodarczym, a także postępowaniami sądowymi i administracyjnymi oraz tworzeniem różnego rodzaju umów, w tym z elementami prawa własności intelektualnej, porozumień, regulaminów, dokumentacji wewnętrznej, a także zakupowej. Jej głównym obszarem praktyki i zainteresowania jest prawo handlowe i procesy transformacyjne przedsiębiorstw z elementami prawa podatkowego i bilansowego.

Nasze publikacje

rbiuletyn

 

lipiec-wrzesień 2023

RB Biuletyn numer 44

pobierz magazyn

Nasze publikacje

rb restrukturyzacje             russellbedford             rbdombrokersi