Istnieje kilka sposobów korzystania z samochodu osobowego w ramach aktywności gospodarczej. Pierwszym z nich jest sytuacja, w której jest on składnikiem majątku firmowego, który stanowi środek trwały. Oprócz tej typowej formy używania samochodu w działalności gospodarczej, w praktyce występuje także szereg innych wariantów, w tym w szczególności: 1) wykorzystywanie prywatnego samochodu przedsiębiorcy dla potrzeb takiej działalności, 2) używanie samochodu osobowego zaliczanego do składników majątku przedsiębiorstwa, który nie jest kwalifikowany jako środek trwały, 3) wykorzystywanie w ramach działalności gospodarczej samochodu na podstawie zawartej umowy leasingu, najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, 4) używanie przez pracowników ich prywatnego samochodu do celów pracodawcy wzwiązku z wykonywaniem podróży służbowych. Samochód firmowy może być także wykorzystywany dla celów prywatnych przez pracownika. Wiele wątpliwości budzą w praktyce rozliczenia podatkowe wynikające z używania samochodu w ramach działalności gospodarczej, ponieważ przewidziano w tym obszarze regulacje szczególne, tak w ustawie z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych¹ (dalej: u.p.d.o.p.), jak i ustawie z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych² (dalej: u.p.d.o.f.).

Na skutek wejścia w życie ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw¹ (dalej: ustawa z 23 października 2018 r.) zmieniły się od 1 stycznia 2019 r. zasady opodatkowania dochodów według obniżonej stawki podatku. Mianowicie: 1) stawka ta uległa zmniejszeniu z dotychczasowych 15% do aktualnej wysokości 9%; 2) wprowadzono nieznany dotychczasowym rozwiązaniom limit przychodów osiąganych w roku podatkowym, w którym podatnik stosuje obniżoną stawkę podatku; przekroczenie tego limitu powoduje konieczność stosowania podstawowej stawki wwysokości 19%; 3) wprowadzono wyłączenie stosowania obniżonej stawki podatku o charakterze przedmiotowym – nie stosuje się jej do opodatkowania przychodów (dochodów) z zysków kapitałowych.

Rozliczenia podatkowe wynikające z używania samochodu w ramach prowadzonej działalności gospodarczej to jedno z zagadnień budzących wiele wątpliwości w praktyce, ponieważ w tym obszarze przewidziano szereg regulacji szczególnych zarówno w ustawie z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych¹ (dalej u.p.d.o.p.), jak i ustawie z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych² (dalej u.p.d.o.f.). Jakie są zasady uznawania wydatków dotyczących takiego użytkowania za koszty podatkowe, jak należy dokonywać odpisów amortyzacyjnych, jakie są limity amortyzacji samochodu osobowego w 2019 r., co zmieniło się w przepisach regulujących rozliczanie kosztów związanych z bieżącą eksploatacją samochodów po 1 stycznia 2019 r.?

Regulacje ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej u.p.d.o.p.)¹ oraz ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej u.p.d.o.f.)² przewidują szczególną preferencję podatkową, pozwalającą na rozliczenie straty osiągniętej w latach poprzednich w bieżącym rachunku podatkowym. W obszarze u.p.d.o.f. konieczne jest wskazanie w tym zakresie na treść art. 9 ust. 3. Ta norma w brzmieniu obowiązującym do końca 2018 r. ustalała, że o wysokość straty ze źródła przychodów, poniesionej w roku podatkowym, można obniżyć dochód uzyskany z tego źródła w najbliższych kolejno po sobie następujących 5 latach podatkowych, ale wysokość obniżenia dochodu w którymkolwiek z tych lat nie mogła przekroczyć 50% kwoty tej straty. Od 1 stycznia 2019 r. ten przepis, na skutek nowelizacji wynikającej z art. 7 pkt 3 ustawy z 9 listopada 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym³ (dalej: u.upr.p.p.g.) uległ znaczącej modyfikacji.

Regulacje ustawy z 20 lipca 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu obniżenia składek na ubezpieczenia społeczne osób fizycznych wykonujących działalność gospodarczą na mniejszą skalę1 wprowadziły 1 stycznia 2019 r. do ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych2 nowe rozwiązania umożliwiające, przy zachowaniu przewidzianych w tym zakresie warunków, preferencyjne ustalanie podstawy składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, a zatem osób podlegających obowiązkowo ubezpieczeniom z tytułu wskazanego w regulacji art. 6 ust. 1 pkt 5 u.s.u.s.

Stosownie do art. 15d ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych1 (dalej u.p.d.o.p.) wprowadzonego od 1 stycznia 2017 r., podatnicy nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej aktualnie w treści art. 19 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców2 (dalej p.p.) została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego. Tożsame rozwiązanie definiuje art. 22p ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych3 (dalej u.p.d.o.f.). Przepisy obu tych ustaw przewidują jednocześnie rozwiązania szczególne – właściwe dla sytuacji, w której w stosunku do transakcji objętej obowiązkiem płatności za pośrednictwem rachunku płatniczego dokonano zapłaty z naruszeniem tego obowiązku po zaliczeniu kosztu w ciężar podatkowych kosztów uzyskania przychodów.

Zgodnie z ustawą z 5 września 2016 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych1, wprowadzona została od 1 stycznia 2017 r. dodatkowa, obniżona stawka podatku w wysokości 15% podstawy opodatkowania. Natomiast w myśl ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw2, obniżona stawka podatku w wysokości 15% zostanie zastąpiona od 1 stycznia 2019 r. stawką w wysokości 9%. Jakie warunki trzeba spełnić, aby skorzystać z preferencyjnego opodatkowania?

Otrzymanie dywidendy to podstawowe uprawnienie udziałowca spółki z o.o. i akcjonariusza spółki akcyjnej. Zarówno wspólnik, jak i akcjonariusz mają prawo do udziału w zysku wynikającym z rocznego sprawozdania finansowego i przeznaczonym do podziału uchwałą zgromadzenia wspólników (walnego zgromadzenia w przypadku spółki akcyjnej). Wynika to − w przypadku spółek z o.o. − z art. 191 § 1 Kodeksu spółek handlowych z 15 września 2000 r.¹ (dalej k.s.h.), a w przypadku spółek akcyjnych − z art. 347 § 1 k.s.h. Rodzi się jednak pytanie, istotne z punktu widzenia udziałowca i akcjonariusza, jak też samej spółki, dotyczące zasady ustalania terminu, w którym należy wypłacić dywidendę.

Podatnicy niewątpliwie korzystnie postrzegają zmianę limitów wartościowych, przewidzianych zarówno przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ¹, jak też ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ², której skutkiem jest powstanie określonych obowiązków w zakresie amortyzacji. Wynikiem zmian jest wzrost obowiązującego do 31 grudnia 2017 r. limitu z 3 500 zł do 10 000 zł. Podatnicy mogą wybrać różne sposoby postępowania w przypadku nabycia lub wytworzenie niskocennych składników majątku.

Od 1 stycznia 2018 r. nie zmienił się ani czas, w którym podatnik może zrealizować uprawnienie do pomniejszenia dochodu o wartość poniesionej w roku podatkowym straty (pięć lat podatkowych następujących bezpośrednio po roku podatkowym, w którym strata została poniesiona), ani ustalony procentowo limit wartości poniesionej w roku podatkowym straty, o który maksymalnie w jednym z pięciu kolejnych lat podatkowych możliwe jest dokonanie obniżenia dochodu (50% poniesionej straty). Obowiązkowe jest natomiast przypisanie straty do jednego ze źródeł przychodów.