Zapowiedzi rządu pojawiają się w tej kwestii od dawna i nie są żadną nowością. Niestety, można mieć duże wątpliwości czy taka lista faktycznie spowoduje przełom w odróżnianiu.
Weryfikacja kontrahentów
Ministerstwo Finansów próbowało w tej kwestii doradzać już prawie rok temu. Formą porady była odpowiedź na interpelację nr 14059 z dnia 19 lipca 2017 r. Można tam było przeczytać, że przedsiębiorca powinien być ostrożny w przypadku handlu towarami podwyższonego ryzyka, takimi jak kawa, herbata, elektronika i złom. Kolejna porada zawarta w interpelacji zawierała sugestię, aby być ostrożnym także wtedy, gdy ktoś zaproponuje tzw. dobry interes z kontrahentami z UE.
Zanim ta interpelacja została wydana można było zobaczyć podobne porady na plakatach informacyjnych w urzędach podatkowych. Z tej perspektywy trudno spodziewać się przełomu.
„Lista dobrych praktyk” jak kwadratura koła
Najbardziej popularnym sposobem wyłudzania podatku VAT jest tzw. karuzela podatkowa. Przedsiębiorcy, którzy chcą się w taki sposób wzbogacić obracają wielokrotnie tym samym towarem, a następnie ubiegają się o zwrot VAT. Jeśli taka karuzela jest złożona jedynie z oszustów podatkowych, to zwiększa się ryzyko, że organy podatkowe nabiorą podejrzeń.
Z tego powodu kontrahenci nieuczciwi poszukują kontrahentów uczciwych, których starają się wciągnąć do karuzeli tak, aby cały proceder uwiarygodnić. Nie jest niczym niezwykłym przypadek, w którym ktoś został oskarżony o nadużycie w podatku VAT, pomimo że nie miał takiego zamiaru.
Uczciwi przedsiębiorcy doskonale wiedzą, że muszą weryfikować swoich kontrahentów, aby uniknąć kłopotów z fiskusem. Nie wiadomo jednak jakie konkretnie działania należy podjąć, aby być pewnym uniknięcia niesłusznych oskarżeń.
Lista dobrych praktyk, nad którą pracuje Ministerstwo Finansów ma w tym pomóc. Można mieć zasadnicze wątpliwości czy ta lista spełni swoją rolę w praktyce. Samo jej stworzenie można określić jako kwadraturę koła, tzn. zadanie niewykonalne.
Najważniejszym źródłem w tym zakresie pozostaje orzecznictwo sądów administracyjnych oraz Trybunału Sprawiedliwości UE.
Jak można zabezpieczyć się przed nieuczciwymi partnerami?
Póki co wciąż czekamy na listę przesłanek należytej staranności. W kwestii weryfikacji kontrahentów MF radzi we wspomnianej wyżej interpretacji, aby przedsiębiorca przed nawiązaniem współpracy:
-
potwierdził status podmiotu poprzez jego sprawdzenie na stronie internetowej: https://ppuslugi.mf.gov.pl/w udostępnionej przez Ministerstwo Finansów usłudze: „Sprawdzenie statusu podmiotu w VAT” na portalu podatkowym, gdzie podatnik może dokonać bieżącej weryfikacji kontrahenta. Usługa umożliwia sprawdzenie czy podmiot jest czynnym, zwolnionym podatnikiem VAT czy też nie jest zarejestrowany jako podatnik VAT, co jest niezwykle istotne w procesie dokumentowania przeprowadzenie transakcji gospodarczej.
-
potwierdził numer VAT UE (VIES) na stronie internetowej: http://ec.europa.eu/taxation_customs/vies/?locale=PL – umożliwia uzyskanie potwierdzenia aktywności numeru VAT danego podmiotu zgodnie z art. 31 Rozporządzenia Rady nr 904/2010 z dnia 7 października 2010 r.
-
złożył wniosku o potwierdzenie, do właściwego naczelnika urzędu skarbowego w zakresie, czy podatnik jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny lub zwolniony, zgodnie z art. 96 art. 13 ustawy o podatku od towarów i usług, czy też telefonicznego kontaktu z urzędem skarbowym w celu potwierdzenia statusu kontrahenta.
-
sprawdził podmiot w Krajowym Rejestrze Sądowym lub w Centralnej Informacji i Ewidencji Działalności Gospodarczej,
-
zweryfikowal podmiot w bazie REGON,
Podmioty dokonujące transakcji w zakresie towarów „wrażliwych” (m.in. towary wymienione w załączniku nr 13 ustawy o podatku od towarów i usług) powinny sprawdzić czy sprzedawca figuruje na dzień dokonania dostawy towarów w wykazie podmiotów, które złożyły kaucję gwarancyjną w odpowiedniej wysokości (http://kaucjagwarancyjna.mofnet.gov.pl/) Dodatkowo, aby uczciwy przedsiębiorca.
